అనగనగా ఒక ఊరు, ఆ ఊరు పేరు కవిటం...

ఈ పద్యం చిన్నప్పుడు మనమంతా చదువుకుని వుంటాం. కచ్చితంగా కంఠతా పట్టి వుంటాం. బుర్ర పెద్దగా వికసించని బాల్యం అది.

ఓహో, వైద్యుడు మందులతో బాటు అప్పులు కూడా ఇస్తాడన్నమాట.ఇదేదో బాగానే వుందే అనుకునే వాడిని.

ఆ తర్వాత తెలిసింది అప్పిచ్చువాడు తర్వాత (,) comma వుండాలని. అంటే అప్పిచ్చేవాడు, వైద్యుడు, సమృద్ధిగా నీరు, బ్రాహ్మణుడు మొదలైనవి దొరికే ఊళ్ళోనే ఉండాలి అని కవి చెబుతున్నాడు. అవి లేని ఊళ్ళో ఉండరాదు అని అర్ధం .

సరిగ్గా ఈ లక్షణాలు అన్నీ పుణికి పుచ్చుకున్న ఊరు మా ఊరు

కవిటం!

పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా, పోడూరు మండలంలో పచ్చని పైర్లతో, కొబ్బరి తోటలతో , గుత్తులు గుత్తులుగా వేలాడే మామిడి చెట్లతో... ప్రకృతి లోని అందాలన్నీ ఇక్కడే వెలిశాయా అనిపిస్తుంది ఎవరికైనా మా వూరు కవిటంలో అడుగు పెట్టగానే.

అంతేకాదు, మా వూళ్లో అప్పు ఇచ్చేవాళ్ళు, వైద్యులు, శుభ, అశుభ కార్యాలు నిర్వహించే బ్రాహ్మణులు, హైస్కూలు, ప్రముఖ దేవాలయాలు, కళ్యాణ మండపం... ఇలా సుమతి శతకకారుడు చెప్పినవే కాదు, చెప్పనివీ ఉన్నాయి --వీటన్నింటితో మావూరు శోభాయమానంగా, ఎంతో సందడిసందడిగా

కనువిందు చేస్తూవుంటుంది.

మా కవిటం ఏదో సాదా సీదా గ్రామం కాదండోయ్! ఎంతో విలక్షణమైన వూరు. దీనికి వున్న ప్రత్యేకతలు అన్నీఇన్నీకావు:

అనేక రంగాలలో ప్రత్యేకతని సాధించుకున్న వూరు మా వూరు. అనేక రంగాలలో రాణించిన ప్రముఖులకు మా వూరు పుట్టిల్లు. సంఘ సేవకులకు, స్వాతంత్య్ర సమరయోధులకు, దేశరక్షణ సేవలో ఉన్నత శిఖరాలకు చేరుకున్న యోధులకు, మహిళాభ్యుదయానికి అహర్నిశలు సేవ చేసిన మహిళలకు, ఉత్తమ ఉపాధ్యాయులకు, పాత్రికేయ రంగంలో రాణించిన వారికి, వివిధ ప్రభుత్వ సంస్థలలో విశిష్ట సేవలందించిన వారికి మా కవిటం కాణాచి.

పేద హరిజన కుటుంబంలో జన్మించి, వైద్య రంగంలో విశ్వ విఖ్యాతి గాంచిన డాక్టరు బుడత స్వామి మా గ్రామ వాసి.

1934 లోనే ఆయుర్వేద వైద్యంలో డిప్లొమా పొంది, ఎంతో హస్తవాసి వున్న వైద్యునిగా పేరు గడించి ఉచితంగా వైద్య సేవలందించిన పరకాల వెంకట సూర్య నారాయణ ఇక్కడి వాడే.

కేంద్ర సమాచార శాఖలో కీలక పదవిలో పనిచేసి, సైన్సు కథలను సులభ శైలిలో రాసి పాఠకుల్ని ఆకట్టుకోవడమే కాక, పంజాబు విశ్వవిద్యాలయం నుంచి గౌరవ డాక్టరేట్ పొందిన తొలి ఆంధ్రుడు వేమరాజు భానుమూర్తి మావూరి వారే.

ప్రముఖ సినీనిర్మాతగా పేరుప్రతిష్టలు ఆర్జించి, జాతీయ చలన చిత్ర అభివృద్ధి సంస్థ అధ్యక్షునిగా, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ చలనచిత్ర మండలికి అధ్యక్షునిగా విశిష్ట సేవలందించిన డివిఎస్ రాజు ఎక్కడి వాడనుకుంటున్నారు. మా వూరిలో పుట్టి పెరిగిన వారే.

కోడిగుడ్డు పై చిత్రలేఖనం చేసి అంతర్జాతీయ ఖ్యాతి నార్జించిన సిద్థాని వీరమల్లు, హైకోర్టు లో రిజిస్ట్రార్ గా పనిచేసిన సుబ్బరాజు, నర్సాపురం పార్లమెంట్ నియోజక వర్గానికి రెండు సార్లు ప్రాతినిథ్యం వహించిన దాట్ల బలరామ రాజు , వైద్య శాస్త్రం లో ఉన్నత విద్య అభ్యసించి పొరుగూరు పోడూరు లో కొంతకాలం వైద్య సేవ చేసి తదనంతరం నేతాజి సుభాష్ చంద్ర బోస్ నాయకత్వాన ఏర్పడిన అజాద్ హింద్ ఫౌజ్ లో చేరి , బ్రిటీషు పాలకులచేతిలో అరెస్టు అయి జైలుశిక్ష అనుభవించిన కల్నల్ డి.ఎస్. రాజుగారు... అంతా ఈ ప్రాంత వాసులే.

అంతేనా, కాదు, ఇంకా చాలా ఉంది. విజయవాడ, మద్రాసు నగరాలలో సినిమాల విస్తృత ప్రచారానికి సాయపడే సినీవాలితో వర్క్స్ ను ప్రారంభించిన కర్రి నర్సిరెడ్డి, ఆయుర్వేద మందుల తయారీకి నాందీ వాచకం పలికిన గాదె బాలకృష్ణ మూర్తి , గ్రామ మహిళల అభ్యున్నతి, సాధికారత కోసం కవిటం గ్రామంలో మహిళా సంఘాన్ని ఏర్పరిచి విశేష కృషి చేసిన శ్రీమతులు మేడపాటి సుబ్బమ్మ, గోపరాజు సీతాదేవి , పరకాల సుశీలా దేవి, పరకాల అహల్యాదేవి,పరకాల శేషావతి, వేమరాజు లక్ష్మీకాంతమ్మ, కర్రి లక్ష్మీనరసమ్మ, మేడపాటి బులి వెంకమ్మ ఈ వూరివారే.

ప్రముఖ స్వాతంత్యోద్యమ సారథులు పరకాల పట్టాభి రామారావు, పరకాల రమణ రావు, అనేక దశాబ్దాల పాటు ఉపాధ్యాయ వృత్తి లో ఎంతోమందిని భావి భారత పౌరులుగా తీర్చి దిద్దిన పరకాల సుశీలా దేవి, పశువైద్య వృత్తిలో విశేష సేవలందించిన పరకాల రామచంద్ర మూర్తి, సైనిక స్కూల్ లో చదువుకుని, నౌకా దళంలో చేరి కమడోర్ పదవికి చేరుకుని దేశరక్షణ కోసం పాటుపడిన పరకాల సుధీర్, పలు ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో, ప్రైవేట్ సంస్థ లలో పనిచేస్తూ ఉన్నత స్థితికి చేరుకున్న పరకాల రథాంగ పాణి, పరకాల పేర్రాజు, పరకాల రమేష్, ఇక్కడ పుట్టి పెరిగిన వారే.

వైద్యులు అనగానే... మల్లెపువ్వులాంటి తెల్లని దుస్తుల్లో, మందహాసంతో డాక్టర్ పోడూరు కృష్ణమూర్తి గారు కళ్ళముందు ప్రత్యక్ష మవుతారు.ఆయన నాలుగు దశాబ్దాలకు పైగా మా వూరిలో వైద్య సేవలు అందిస్తున్నారు. చికిత్స కోసం వచ్చే వారి వద్ద నామ మాత్రం ఫీజు తీసుకునే డాక్టర్ కృష్ణమూర్తి గారు, మంచి హస్తవాసి వైద్యునిగా ఈ ప్రాంతమంతా పేరు. కవిటం లోనూ, చుట్టు పక్కల గ్రామాలలోనూ ఆయన తెలియని వారు వుండరు. పరకాల కుటుంబీకులకు అత్యంత ఆప్తులైన డాక్టరు గారు పరకాల ట్రస్ట్ కార్యక్రమాలలో ఎంతో చురుకుగా పాల్గొంటూ అముల్యమైన సహకారాలు అందిస్తూ వుంటారు.

గాంధీజీ రాక

1929 ఏప్రిల్ 27 వ తేదీన మహాత్మా గాంధీ, బ్రిటీష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా , స్వాతంత్య్ర సముపార్జన ఉద్యమంలో భాగంగా , మా వూరు కవిటం సందర్శించారు.

కాలువ అవతల గాదె వెంకట్రామయ్యగారి మిల్లు, కల్లం ఆవరణలో ఏర్పాటు చేసిన సభలో గాంధీజీ ప్రసంగించారు.

కాలువ గట్టు పక్కనే వున్న బోదె కాలువ మీద రాత్రికి రాత్రి సర్వి బాదులతో వంతెన కట్టారు. గాంధీ గారి కారుని సరాసరి మిల్లు కళ్ళం దాకా తీసుకువచ్చారు. కారు వెనుక సీటులో కూచుని గాంధీజీ పది నిముషాలు ప్రసంగించారు. ఉప్పు సత్యాగ్రహం సన్నాహాలలో భాగమే గాంధీజీ సందర్శన. గాంధీజీ విరాళాల కోసం విజ్ఞప్తి చేయగానే ఎంతో మంది మహిళలు తమ వొంటిమీద వున్న బంగారు ఆభరణాలను తీసి స్వయంగా గాంధీజీ చేతులలో పోసారట.

చుట్టుపక్కల గ్రామాలనుంచి ఎన్నడూ గుమ్మం దాటి బైటికి రాని క్షత్రియ మహిళలు గాంధీ గారిని చూడటానికి , ఆయన ప్రసంగం వినడానికి రావడం, వొంటి మీద వున్న నగలన్నీ తీసి ఇవ్వడం ఆ రోజుల్లో ఎంతో విశేషంగా చెప్పుకునేవారట.

కవిటంతో పరకాల వారి అనుబంధం

నాకు లభ్యమైన సమాచారం ప్రకారం, మా నాన్నగారు రాసిన పుస్తకాల్లో వున్న సమాచారం ప్రకారం దాదాపుగా 200 ఏళ్ళ క్రితం మెదటి సారిగా పెనుగొండ, ఆ తర్వాత కవిటం ప్రాంతాలకు తెలంగాణా వరంగల్ జిల్లా పరకాల అనే గ్రామం నుంచి మా పూర్వీకులు వలస వచ్చారు.

ఎంతో సస్య శ్యామలమైన ఈ ప్రదేశంలో స్థిర నివాసం ఏర్పర్చుకోడానికి మా పూర్వీకులు ఇక్కడికి తరలి వచ్చినట్టు చెబుతారు.

మా వంశ వృక్షం ఆధారంగా చూస్తే కొండయ్య, వీర్రాజు, సూరన్న గార్ల పేర్లు కనిపిస్తున్నాయి . అంటే కవిటం గ్రామంలో మొదట ఈ ముగ్గురూ స్థిర పడి వుండవచ్చు. వీరు ఇక్కడికి వచ్చిన కొత్తల్లో కవిటం గ్రామ వాసులు వీరిని వుద్దేశించి" పరకాల నుంచి వచ్చిన వాళ్ళు" అని అనే వాళ్ళట. కాలక్రమేణా మాకు పరకాల అనే ఇంటి పేరు వచ్చివుండొచ్చు.

మరొక కథనం ప్రకారం, నైజాము నవాబు పాలన సర్కారు జిల్లాలకు వ్యాపించి నప్పుడు, అక్కన్న, మాదన్న మంత్రులు గా వుండగా ఆరువేల కుటుంబాలకు గ్రామ కరణీకాలు ఇచ్చారు. కరణికాల నిమిత్తం కొంతమంది గోదావరి డెల్టా ప్రాంత గ్రామాలకు వచ్చి వుండొచ్చు. మా పూర్వీకులు అందులో భాగమై కూడా ఉండవచ్చు.

ఏదేమైనా వీరు క్రమేపీ ఆ గ్రామ జన జీవన స్రవంతిలో కలిసిపోయి గ్రామ అభ్యున్నతికి తమ వంతు తోడ్పాటు అందించారు. మా మొదటి తరం వారు కవిటంలో స్థిర పడే సమాయానికి కాలువలు రాలేదు. అన్నీ వర్షాధార పంటలే. కానీ పంటలు బాగా పండేవిట.

సర్వే కూడా లేకపోవడంతో అప్పట్లో ఎవరు ఎంత దున్నుకుంటే అంత భూమి వాళ్ళదే. ఆ తర్వాత పన్నులు కట్టలేక చాలా మంది భూములు వదులుకునేవాళ్ళట.

మా పూర్వీకుల మొదటి తరం వారి కింద వంద ఎకరాలపైనే వుండేదని చెబుతారు. అప్పటికి ఇనాము భూములుగా పట్టాలు ఇచ్చినట్టు తెలుస్తోంది. ఈ గ్రామానికి వచ్చిన కొంత కాలానికి, నాటి వూళ్లో నాలుగు వీధుల మధ్య ప్రదేశంలో పెద్ద మండువా లోగిలిని మా పూర్వీకులు నిర్మించుకున్నారు.

ఆ తర్వాత కాలువలు రావడంతో కవిటం కాలువ ఓడ్డునే 1920లో మా తాతగారు పరకాల సూర్యనారాయణ గారు 12 గదులతో భవనం నిర్మించారు .సరిగ్గా ఆ సంవత్సరంలోనే మా నాన్న గారు పరకాల పట్టాభి రామారావు జన్మించారు.

కవిటం గ్రామంలో శివాలయం నిర్మించింది పరకాల కుటుంబీకులే. దానికి శివలింగ ప్రతిష్టాపన జరిపింది పరకాల వంశస్తులే. అక్కడి దేవుడు సోమేశ్వరస్వామి.

పరకాల కుటుంబీకులు ఆ దేవాలయానికి 30 ఎకరాల మాన్యం ఇవ్వడమే కాక వెండి పూజా సామగ్రి కూడా బహూకరించారట. అందుచేత, ఇప్పటికీ ప్రతి ఏడాది కార్తీక పౌర్ణమి ఆఖరి సోమవారం నాడు ఆ శివాలయంలో పూజారులు పరకాల ఇంటిపేరుతో అర్చనలు, విశేష పూజలు జరుపుతారు. ప్రస్తుత తరానికి చెందిన పరకాల కుటుంబీకులు ఆ పూజా కార్యక్రమాలకు హాజరవుతూవుంటారు.

పరకాల శేషావతారం

1925 డిసెంబరు ఒకటవ తేదీన కవిటంలో జన్మించిన మరో ఆణి ముత్యం పరకాల శేషావతారంగారు. ఆయన విద్యార్థి దశలోనే పరకాల పట్టాభి రామారావు ప్రోత్సాహంతో జాతీయోద్యమంపట్ల ఆకర్షితులైయ్యారు. క్విట్ ఇండియా ద్యమం సమయంలో పాల్గొని 1943 మార్చిలో ఎండగండి వద్ద అరెస్టు అయ్యారు. అల్లిపురం జైలులో ఆరు నెలలు శిక్ష అనుభవించారు.

ఆ విధంగా శేషావతారంగారి రాజకీయ జీవితం ప్రారంభమైనదనే చెప్పాలి. 1948 లో శేషావతారంగారు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నుంచి 1962, 1972 లలో రెండు సార్లు అసెంబ్లీకి ఎన్నికయ్యారు.1976-78లో రాష్ట్ర పంచాయితీశాఖ మంత్రిగా నియమితులయ్యారు. 1978లో ఇందిరా కాంగ్రెస్ లో చేరారు. స్వాతంత్య్ర సమరయోధు నిగా ఎంతో ప్రసిద్ధి చెందిన పరకాల శేషావతారంగారి గురించి ఎంత చెప్పినా తక్కువే. ఆయన తన సన్నిహితులతో కలిసి ప్రదర్శించిన తిండి కోసం, ఆహుతి నాటికలు ఆ రోజులలో ఎంతో ప్రజాదరణ పొందాయి. ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజకీయ రంగంలో పరకాల శేషావతారం గారికి విశిష్ట స్థానం ఉంటుంది. కవిటంగ్రామానికి ఎంతో వన్నె తెచ్చిన వారిలో ఆయన ప్రముఖుడు.గ్రామం నుంచి తొలి మంత్రి ఆయనే. అలా ఆయన కవిటానికి ఆంధ్ర దేశ చరిత్రలో శాశ్వత స్థానం కల్పించారు. ఆయన కుమారుడు డాక్టరు పరకాల ప్రభాకర్ ఆంధ్ర పదేశ్ ప్రభుత్వ సలహాదారుగా పనిచేసారు. కేంద్ర ఆర్థిక శాఖా మంత్తి నిర్మాలా సీతారామాన్, పరకాల ప్రభాకర్ సతీమణి.

పరకాల ట్రస్టు ఆవిర్భావం

విద్యార్థి దశనుంచే జాతీయోద్యంలో ఎంతో క్రియాశీలంగా పాల్గొన్న పరకాల పట్టాభి రామారావుగారికి సమాజాభివృద్థికి తన వంతు దోహదం కూర్చాలన్న కోరిక ఎంతో బలీయంగా వుండేది. "ప్రపంచాగ్నికి నేను సైతం సమిథనొక్కటి ఆహుతిచ్చాను"అని శ్రీశ్రీ గారు చెప్పినట్టు పరకాల పట్టాభి రామారావు, పిత్రార్జిత ఆస్తుల పంపకంలో తనకు వచ్చిన వాటాలో "పరకాల ట్రస్ట్" ఏర్పాటు చేసారు.

అక్కగారు గోపరాజు సీతా దేవి, ఆయన సోదరులు పరకాల రమణారావు, పరకాల రామచంద్ర మూర్తి, ఇంకా ఎంతో మంది సన్నిహిత బంధువులు అందించిన అమూల్యమైన సహాయ సహకారాల ఫలితంగా ఒకనాటి పరకాల భవంతిలో "పరకాల ట్రస్ట్" ఆవిర్భవించింది.

(పరకాల సూర్యమోహన్, విశ్రాంత జర్నలిస్టు. రచయిత. ది హిందూ ఆంగ్ల పత్రికలో పని చేస్తూ రిటైర్ అయ్యారు , అంతకు ముందు సోవియట్ ల్యాండ్, ఆంధ్ర ప్రభ లలో పనిచేశారు.)