గ్రామీణ ఉపాధి హామీ హక్కుల ఉద్యమకారుడు బేడీ

అనంతపురం జిల్లా పేరెత్తగానే బాహ్య ప్రపంచానికి గుర్తొచ్చేది స్వచ్చంధ సేవా సంస్థలు, ఇలాంటి స్వచ్చంధ సేవా సంస్థల పుట్టినిల్లు యంగ్ ఇండియా ప్రాజెక్ట్ (Young India Project)ని నరేంద్ర సింగ్ బేడీ 55 సంవత్సరాల కిందట సెప్టెంబర్ 12 న పెనుకొండ (Penugonda) దగ్గర గుట్టూరులో స్థాపించారు.

పేరెన్నిక గల స్వచ్చంధ సేవా సంస్థల ప్రతినిధులు ఇక్కడ పనిచేసిన వారే. ఆ రోజుల్లో జిల్లా పేరెత్తగానే గుర్తుకొచ్చేది కరువు, క్షామము, పేదరికం. గత ఐదు దశాబ్దాలుగా జిల్లాలో కరువు నివారణ, సుస్థిరత, మానవ హక్కులు, గ్రామీణ జీవన ప్రమాణాలు, విద్య, వైద్యం, నీటి నిల్వలు, ఇంకుడు గుంతలు, వలసల నివారణ, ఇంధన పొదుపు, సాంప్రదాయేతర ఇంధన వనరుల పెంపకం, ఆహారం, సేంద్రియ వ్యవసాయం, సుస్థిర వ్యవసాయం, ఉపాధి కల్పన, జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం కార్యక్రమాల ద్వారా అభివృద్ధి వైపు ఉత్తమ పౌర సమాజమే లక్ష్యంగా యంగ్ ఇండియా ప్రాజెక్ట్ పనితీరు శ్లాఘించతగ్గది. వయోభారంతో యంగ్ ఇండియా ప్రాజెక్ట్ క్రియాశీలక పాత్రను నిలిపివేసింది.

నిరుద్యోగంలో పెరుగుదల, ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, భారతదేశ కార్మిక మార్కెట్‌లో ఒక ముఖ్యమైన సమస్యను ఎత్తి చూపుతుంది. స్థిరమైన ఉపాధి కనుగొనడంలో యువకులు తరచుగా ప్రత్యేకమైన సవాళ్లను ఎదుర్కొనే వారు, పెరుగుతున్న గ్రామీణ నిరుద్యోగం తో పాటుగా, పరిస్థితి మరింత ఆందోళనకరంగా మారింది. పట్టణ కేంద్రాలతో పోల్చితే గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉద్యోగ అవకాశాలు తక్కువ. గ్రామీణ యువత కలిగి ఉన్న నైపుణ్యాలు, అందుబాటులో ఉన్న ఉద్యోగ అవకాశాల ద్వారా కోరుకునే నైపుణ్యాల మధ్య అసమతుల్యత ఉందని భావించి, టార్గెటెడ్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ (Targetted Skill Development) ప్రోగ్రామ్‌ల ద్వారా ఈ అంతరాన్ని పరిష్కరించడం వారి ఉపాధి మెరుగుపరచడంలో సహాయపడగలదని భావించారు.

ఉద్యోగాలు ఉన్నప్పటికీ, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని యువత తక్కువ ఉపాధి పొందే అవకాశం ఉంది, అంటే వారు తమ నైపుణ్యాలను పూర్తిగా ఉపయోగించని లేదా తగిన ఆదాయాన్ని అందించని ఉద్యోగాలలో పని చేస్తున్నారు. అనేక గ్రామీణ ఉద్యోగాలు ప్రకృతిలో కాలానుగుణంగా ఉంటాయి, ప్రత్యేకించి వ్యవసాయంలో, దీని ఫలితంగా ఆఫ్-సీజన్లలో యువ కార్మికులకు నిరుద్యోగం ఏర్పడుతుంది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో చిన్న మధ్యతరహా పరిశ్రమల స్థాపనకు ప్రోత్సాహం అందించడం ద్వారా ఉద్యోగాలు సృష్టించవచ్చు, యువకులు స్వయం ఉపాధి పొందేలా ప్రభుత్వం చేయాలి. పట్టణ మరియు గ్రామీణ ప్రాంతాల మధ్య అసమానతలను తగ్గించడం మరియు సమ్మిళిత ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రోత్సహించడం లక్ష్యంగా ఉన్న విధానాలు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో యువత నిరుద్యోగాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.

ఈ సవాళ్లను పరిష్కరించడం ద్వారా లక్ష్య జోక్యాలను అమలు చేయడం ద్వారా, యువత నిరుద్యోగాన్ని తగ్గించడానికి గ్రామీణ భారతదేశంలో స్థిరమైన ఆర్థికాభివృద్ధిని పెంపొందించడానికి పని చేయవచ్చు. కార్మిక భాగస్వామ్య రేటు మరియు ఉపాధి రేటు రెండింటిలో పెరుగుదలతో పాటు నిరుద్యోగం పెరుగుదల గమనించదగినది. మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం కోసం బడ్జెట్‌లో కోత పెట్టాలనే నిర్ణయం ఉపాధి మరియు జీవనోపాధికి ఆసరాగా దానిపై ఆధారపడిన గ్రామీణ పేదలపై దాని ప్రభావం గురించి ఆందోళన కలిగిస్తుంది. నారెగా (MNREGA) సంవత్సరానికి నిర్దిష్ట సంఖ్యలో రోజుల వేతన ఉపాధికి హామీ ఇవ్వడం ద్వారా మిలియన్ల కొద్దీ గ్రామీణ కుటుంబాలకు భద్రతా వలయాన్ని అందించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.

పథకం యొక్క ప్రత్యేక డిమాండ్-ఆధారిత చట్టపరమైన ఫ్రేమ్‌వర్క్ గ్రామీణ వర్గాల అవసరాలకు ప్రతిస్పందిస్తుందని నిర్ధారిస్తుంది, ముందుగా నిర్ణయించిన బడ్జెట్‌ల ద్వారా పరిమితం కాకుండా వారి అవసరాల ఆధారంగా ఉపాధి అవకాశాలను పొందేందుకు వీలు కల్పిస్తుంది.జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం కోసం బడ్జెట్‌ను తగ్గించడం వలన అవసరమైన వారికి సకాలంలో తగిన మద్దతును అందించడంలో దాని ప్రభావాన్ని బలహీనపరిచే ప్రమాదం ఉంది, ముఖ్యంగా ఆర్థిక సంక్షోభం లేదా వ్యవసాయ మందగమనం సమయంలో.

జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం కేవలం పేదరిక నిర్మూలన కార్యక్రమం కాదు; ఇది గ్రామీణ అభివృద్ధికి ఒక సాధనంగా కూడా పనిచేస్తుంది, మౌలిక సదుపాయాల కల్పన, సహజ వనరుల నిర్వహణ మరియు స్థిరమైన జీవనోపాధికి దోహదపడుతుంది. బడ్జెట్‌లో ఏదైనా తగ్గింపు గ్రామీణ కుటుంబాల ఆదాయం, శ్రేయస్సును ప్రభావితం చేయడమే కాకుండా విస్తృత అభివృద్ధి లక్ష్యాలను సాధించడంలో పురోగతిని అడ్డుకుంటుంది. ఈ పథకం కోసం బడ్జెట్‌ను తగ్గించే బదులు, విధాన నిర్ణేతలు దాని ప్రభావాన్ని సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి మార్గాలను అన్వేషించాలి, పథకాన్ని కొనసాగించి గ్రామీణ వర్గాల స్థితిస్థాపకత శ్రేయస్సును నిర్ధారించడానికి, ముఖ్యంగా ఆర్థిక అనిశ్చితి, కష్టాల సమయంలో చాలా ముఖ్యమైనది అని ప్రభుత్వం గుర్తించాలి అని యంగ్ ఇండియా నిర్వాహకులు నరేంద్ర బేడీ, సోనియా బేడీ తెలిపారు.

బెంగాల్ లో పుట్టి డూన్ స్కూల్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన బేడీ కి మణిశంకర్ అయ్యర్, దిగ్విజయ్ సింగ్, ఎం ఎస్ స్వామినాథన్ లాంటి మేధావులు సమకాలికులు. భారత పూర్వ ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ బేడీ కి మూడు సంవత్సరాల జూనియర్. జాతీయ ఉపాధి హామీ చట్టం రూపకల్పనకు ప్రముఖ ఆర్థికవేత్త శ్రీ హనుమంతరావు ఎందరో మేధావులతో స్వచ్చంధ సేవా సంస్థలతో కలిసి పనిచేశారు. యంగ్ ఇండియా లో పనిచేసిన ఇద్దరు క్రియాశీలక సభ్యులు పార్లమెంట్ సభ్యులు అయ్యారంటే సంస్థ పనితీరు ఎలా వుండేదో అర్థం చేసుకోవచ్చు. 86 వయస్సులో హక్కుల కోసం పరితపించే మనస్తత్వం సమాజాభివృద్ధికి తోడ్పడాలని దృఢ నిశ్చయం అలాగే యంగ్ ఇండియా ప్రాజెక్ట్ గ్రామీణాభివృద్ధికి తోడ్పడే విధంగా సెంటర్, గ్రంథాలయం ఏర్పాటు చేయాలని సంకల్పిస్తున్నారు.