శ్రీలంక పార్లమెంట్ ఎన్నికల్లో ఏం జరగబోతోంది?

శ్రీలంక లో కొత్త ప్రభుత్వం మూడింట రెండింట మెజారిటీల సాధించిస్తుందని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. లంక పార్లమెంట్ లో 225 మంది సభ్యులు ఉంటారు. తమిళ రాజకీయాలు అధికంగా ఉన్న ఉత్తర ప్రావిన్స్ మినహా దేశవ్యాప్తంగా ఓటర్లను తమవైపు తిప్పుకోవడానికి ఎన్ పీపీ విస్తృతంగా ప్రచారం చేస్తోంది.

ఏడు దశాబ్ధాలుగా శ్రీలంక లో రాజకీయ ఆధిపత్యం చెలాయించిన సాంప్రదాయక వర్గాలకు కాకుండా కొత్త నాయకుడిని ప్రజలు ఎన్నుకున్నారు. దిసనాయకే విజయం ప్రత్యర్థులను ఆశ్చర్య పరిచింది. ఈ ఎన్నికల్లో దాదాపు 42 శాతం ఓట్లను దిసనాయకే సాధించారు.

JVP నేతృత్వంలోని NPP పార్లమెంటులో సాధారణ మెజారిటీని కూడా సాధించలేకపోవచ్చు. కానీ చాలా మంది శ్రీలంక విశ్లేషకులు మాత్రం NPPకి అనుకూలంగా పరిస్థితి ఉందని తెలిపారు. ఎంతగా అంటే, ప్రెసిడెంట్ రేసులో రెండవ స్థానంలో నిలిచిన సాజిత్ ప్రేమదాస నేతృత్వంలోని ప్రధాన ప్రతిపక్షం SJB పార్టీ, ఇప్పుడు పార్లమెంటులో బలమైన ప్రతిపక్షం ఉండేలా చూసుకోవాలని ఓటర్లను కోరుతోంది. అయితే పరోక్షంగా తాము నేరుగా ఎన్ పీపీని ఓడించలేమని అంగీకరించింది.

ఈ ఎన్నికల్లో రికార్డు స్థాయిలో 49 రాజకీయ పార్టీలు, అలాగే దాదాపు 280 స్వతంత్ర గ్రూపులు, 8,800 మంది అభ్యర్థులు పోటీలో ఉన్నప్పటికీ, ఉత్తరాది మినహా శ్రీలంక అంతటా వీధుల్లో ఎక్కువగా ఎన్ పీపీ అభ్యర్థులే కనిపిస్తున్నారు. JVP ప్రధాన, సుప్రసిద్ధ నాయకులను మినహాయించి, చాలా మంది NPP అభ్యర్థులు, వారి ప్రభావం గురించి ప్రత్యర్థులకు ఎక్కువగా తెలియదు.

NPP స్టార్ అయిన 55 ఏళ్ల ప్రెసిడెంట్ దిసానాయకే తన ప్రభుత్వానికి మూడింట రెండు వంతుల మెజారిటీ కోసం ప్రయత్నిస్తున్నారు. దేశంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ కుప్పకూలిన తరువాత అప్పటి ప్రభుత్వం విస్తృతమైన ఆర్థిక సంస్కరణలు అమలు చేసింది. తరువాత ప్రభుత్వం కుప్పకూలింది. గోటబయ రాజపక్సే దేశం విడిచిపారిపోయాడు. దేశంలో నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు అమాంతంగా పెరిగాయి.

రెండేళ్ల తరువాత జరిగిన ఎన్నికల్లో దిసనాయకే ఎన్నికయ్యారు. తాను ఎన్నికల్లో ప్రచారం చేసినట్లుగా పూర్తిగా అవినీతిని తొలగించాలంటే పార్లమెంట్ లో మూడింట రెండువంతుల మెజారిటీ అవసరమని ప్రజలను కోరుతున్నారు. దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్న జాతి, మత విభేదాలను అంతం చేస్తానని కూడా ఆయన వాగ్దానం చేస్తున్నారు.

"వాస్తవమేమిటంటే, ఎన్నికల ప్రచారం మనం ఇంతకు ముందెన్నడూ చూడని రీతిలో అణచివేయబడింది" అని స్వతంత్ర పీపుల్స్ యాక్షన్ ఫర్ ఫ్రీ అండ్ ఫెయిర్ ఎలక్షన్స్ (పాఫ్రెల్) ప్రతినిధి చెప్పారు. “ఒక సారి, డబ్బు శక్తి పెద్ద ప్రదర్శన లేదు. రాష్ట్రపతి ఎన్నికలలో కాకుండా ప్రజలు కూడా పెద్దగా ఆసక్తి చూపడం లేదు’’ అన్నారు.

కొలంబో నివాసి, సేనాధీర గుణతిలకే మాట్లాడితే.. “మీరు కొలంబోను సందర్శిస్తే, ఎన్నికలు జరగడం లేదనే అభిప్రాయం మీకు రావచ్చు. గతానికి భిన్నంగా బ్యానర్లు, పోస్టర్లు, భారీ ఎన్నికల ర్యాలీలు లేవు.

నవంబర్ 14న జరిగే ఓటింగ్ దాదాపు 60 శాతం లేదా అంతకంటే తగ్గిపోవచ్చని పాఫ్రెల్ ప్రతినిధి ఒకరు చెప్పారు. నిజానికి సాధారణ ఎన్నికల్లో ఎప్పుడైన పోలింగ్ 70 శాతం వరకూ అవుతుంది. కానీ ఈసారి ఎన్నికల్లో అది తగ్గే అవకాశం కనిపిస్తోంది. ఓటింగ్ రోజు గురువారం, దాని తర్వాత మూడు సెలవులు వస్తాయి.

దీని వలన చాలా మంది శ్రీలంక ప్రజలు చిన్న సరదా పర్యటనలకు వెళ్లేలా ఉంది. చాలామంది రాజకీయ నాయకులు ఈ ఎన్నికల్లో అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో దిసనాయకే సాధించిన ఓట్లకంటే తక్కువ ఓట్లు సాధిస్తారని భావిస్తున్నారు. కానీ శ్రీలంక ప్రజలు ఎప్పుడూ కూడా విజేతతోనే ఉంటారు. ఇది ఆయనకు లాభిస్తుంది.

దిస నాయకేకు సహాయపడుతున్న మరో అంశం ఏమిటంటే, అతను అధ్యక్షుడైన తర్వాత స్టాక్ మార్కెట్ ధరలు 15 శాతం పెరిగాయి. ద్రవ్యోల్బణం తగ్గుముఖం పట్టడంతో శ్రీలంక రూపాయి కూడా బలపడింది, ఆహార రంగంలో ధరలు తగ్గాయి. అడపాదడపా మార్క్సిస్ట్ వాక్చాతుర్యం ఉన్నప్పటికీ వ్యాపార వర్గాలు దిసానాయకే, అతని పార్టీకి బహిరంగంగా మద్దతు ఇవ్వడంలో ఆశ్చర్యం లేదు. చాలా వ్యాపార వర్గాలు ఎన్‌పిపికి నిశబ్దంగా నిధులు సమకూరుస్తున్నాయని, ఎన్నికలలో ఇది కేక్ వాక్ తీసుకుంటుందనే నమ్మకంతో అంతర్గత వర్గాలు చెబుతున్నాయి.

అధ్యక్ష ఎన్నికల ప్రచారం నుంచి, శ్రీలంకకు ఇచ్చిన అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (IMF) బెయిలౌట్‌కు వ్యతిరేకంగా తన వైఖరిని డిస్సానాయకే తగ్గించుకున్నారు. అయినప్పటికీ IMF పరిస్థితులపై ఇంకా అశాంతి కొనసాగుతోంది, ఇది విస్తారమైన పన్నుల పెంపుదలకు దారితీసింది. ఇది చాలా ప్రజాదరణ పొందలేదు.

శ్రీలంకలో JVP రాజకీయాలు ఆధిపత్యం వహించని ఏదైన ప్రదేశం ఉంటే, అది తమిళ పార్టీలు ఎక్కువగా ఉన్న ఉత్తరాది మాత్రమే. ఇక్కడ తమిళ స్థానిక పార్టీలు బలంగా ఉన్నాయి. కానీ వాటి మధ్య ఐక్యత లేదు. JVP ప్రతిపక్షంలో ఉన్నప్పుడు కూడా తమిళ టైగర్‌లపై క్రూరమైన యుద్ధానికి మద్దతిచ్చిందనీ, 2009లో తిరుగుబాటుదారులు అణిచివేయబడినప్పుడు వేలాది మంది అమాయక తమిళుల మరణాలకు ఏనాడూ సంతాపం వ్యక్తం చేయలేదని తమిళులలో అత్యధికులు ఇప్పటికీ అధ్యక్షుడిపై ఆగ్రహంతోనే ఉన్నారు. శ్రీలంకలో సంక్లిష్టమైన ఎన్నికల వ్యవస్థ ఉంది, దీని ద్వారా 196 మంది అభ్యర్థులు నేరుగా సభకు ఎన్నికవుతారు. 29 మంది వేరే పద్ధతిలో ఎన్నికవుతున్నారు.

1971లో, 1988-89లో రాజ్యాధికారాన్ని చేజిక్కించుకోవడానికి శ్రీలంకలో రెండు సాయుధ తిరుగుబాట్లకు దిసానాయకే నేతృత్వం వహించిన JVP కారణం. వీరందరినీ సైన్యం దారుణంగా హింసించింది. ఈ తిరుగుబాట్లలో వేలాది మంది చనిపోయారు. JVP 1994లో హింసను విరమించుకుంది. తరువాత రాజకీయాలను ఎంచుకుంది. ఈ సంవత్సరం దిసానాయకే 42 శాతం ఓట్లను పొందారు, ఐదు సంవత్సరాల క్రితం కేవలం 3 శాతం ఓట్లు పొందారు.