ప్రతిపక్షాల మదిలో కౌంటింగ్ కాక రేపుతుందా?

ఏప్రిల్ 19న ప్రారంభమై జూన్ 1న ముగిసిన ఏడు దశల ఎన్నికల ద్వారా ఎలక్ట్రానిక్ ఓటింగ్ మెషిన్‌లలో (ఈవీఎంలు) పదిలక్షల ఓట్లను ట్యాంపరింగ్ జరిపి పోలయ్యే అవకాశం ఉందని ప్రతిపక్ష ఇండి కూటమి భయపడుతోంది.

కానీ భారతదేశం రష్యా కాదు.. రష్యా కూడా భారత్ కాదు. దేశంలో బహుళ పార్టీ ప్రజాస్వామ్యం ఉంది. దీని మూలాలు చాలా లోతైనవి. ఇది దశాబ్దాల సామూహిక పోరాటం నుంచి ఉద్భవించింది. దాదాపు 200 సంవత్సరాల వలస పాలనలో భారతీయులు అనేక హింసలకు గురైయ్యారు. దీనిపై పోరాటాలు చేసి 1947లో భారత్ స్వత్రంత్యం సాధించుకుంది.

మాజీ ప్రధాని ఇందిరాగాంధీ విధించిన ఎమర్జెన్సీ సమయంలో మినహ అన్ని సమయాల్లో దేశంలో ప్రతి ఐదు సంవత్సరాలకు ఒకసారి శాసనసభలకు, లోక్ సభకు ఎన్నికలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి. ఎమర్జెన్సీ ప్రజలు సమర్ధిస్తున్నారని భావించిన ఇందిరా గాంధీని ప్రజల్లో ఎన్నికల్లో ఓడించారు.

1977 నాటి ఎన్నికల్లో పోటీ చేసిన విపక్షాలు అప్పట్లో ఇందిరాగాంధీ బ్యాలెట్ పత్రాలను మారుస్తుందనే అనుమాన పడ్డాయి. ఇప్పుడేలా ఈవీఎంలను బీజేపీ మారుస్తుందనే అనుమానంతో ఇండి కూటమి నేతలు ఉన్నారో .. అచ్చు అలాగే.. అప్పట్లో రాయ్ బరేలీలో జరిగిన ఎన్నికల్లో ఇందిరాగాంధీపై పోటీ చేసిన రాజ్ నారాయణ్ పోలింగ్ ముగిసిన తరువాత బ్యాలెట్ బాక్సులు ఉంచిన చోట కాపలా ఉన్న బృందంలో తాను కూడా వ్యక్తిగతంగా చేరారు.

ఆ ఎన్నికల్లో రాజ్ నారాయణ్ గెలిచారు. నలభై ఏడేళ్లు గడచిపోయినా ఎన్నికల గణన సిబ్బంది, ఉన్నతాధికారులు ప్రజల తీర్పును మారుస్తారనే భయం 1977లో లాగే 2024లో కూడా ఇప్పటికి ప్రతిపక్ష పార్టీల మదిలో ఉంది.

దీనిపై చర్చించేందుకు కాంగ్రెస్ అగ్రనేతల కోర్ గ్రూప్ మే 31, శుక్రవారం న్యూఢిల్లీలో సమావేశమైంది. వారు జూన్ 2, ఆదివారం నాడు మళ్లీ సమావేశమయ్యారు. అనంతరం కూటమి నాయకులంతా కలిసి ఎన్నికల సంఘాన్ని కలిశారు. జూన్ 4 న దేశ వ్యాప్తంగా జరిగే కౌంటింగ్ పై నిఘా ఉంచాలని వారు తమ అభ్యర్థులకు సూచించారు.

ఇండి కూటమికి 295 కంటే ఎక్కువ లోక్‌సభ స్థానాలు వస్తాయని, తద్వారా ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేస్తామని కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షుడు మల్లికార్జున్ ఖర్గే ధీమా వ్యక్తం చేశారు. అయితే ప్రజా సంఘాలు ఎన్నికల కౌంటింగ్ పై సందేహాలు లెవనెత్తుతున్నాయి. ఈ బృందాలు మే 31న భెంగళూర్, ఢిల్లీలో సమావేశమయ్యాయి. 225-250 లోక్‌సభ నియోజకవర్గాల్లో ఈవీఎంల నిల్వ, ఓట్ల లెక్కింపుపై నిఘా ఉంచేందుకు వారు పౌరుల విజిలెన్స్ కమిటీని ఏర్పాటు చేశారు.

అభ్యర్థులు, కౌంటింగ్ ఏజెంట్లు న్యాయమైన కౌంటింగ్ ప్రక్రియను ఎలా నిర్వహించగలరో వారికి మార్గనిర్దేశం చేసేందుకు కమిటీ ప్రయత్నించింది. రాజ్యసభ సభ్యుడు, ప్రముఖ న్యాయవాది కపిల్ సిబల్ అభ్యర్థులకు, కౌంటింగ్ ఏజెంట్లకు EVM నంబర్లు, తేదీ, సమయం ఓట్లను సరిగ్గా నమోదు చేయడానికి ఒక ఫారమ్‌ను విడుదల చేశారు, వీటిని EC అభ్యర్థులకు ఇచ్చిన ఫారం 17-Cతో సరిపోల్చాలని సూచించారు.

లాయర్లు, మాజీ బ్యూరోక్రాట్లు, రిటైర్డ్ జడ్జీలు, మేధావులు, విద్యార్థి, యువజన సంఘాల సభ్యులు, రైతు నాయకులు ఎన్నికల సమయంలో అప్రమత్తంగా ఉండాలని, రాజకీయ పార్టీల కార్యకర్తలు, ఈసీని జాగ్రత్తగా పరిశీలించాలని కోరారు.

ఏప్రిల్ 19న మొదటి రౌండ్ పోలింగ్ జరిగిన 11 రోజుల తర్వాత, మే 26న జరిగిన రెండో దశ తర్వాత కూడా పోలైన ఓట్ల శాతాన్ని EC పెంచిందని ప్రజాసంఘాలు ఆరోపించాయి. మే 28న ఢిల్లీలో జరిగిన ప్రజా సంఘాల సమావేశంలో పాల్గొన్న వారిలో మాజీ ఐఏఎస్ అధికారి ఎంజీ దేవసహాయం కూడా ఉన్నారు. మరుసటి రోజు ప్రచురించబడిన ఒక ఇంటర్వ్యూలో, ఆయన ఇలా అన్నాడు: “ఓటింగ్ పూర్తయిన తర్వాత వారు ఓటింగ్ శాతాన్ని మారుస్తున్నారు. అది కూడా 5-6 శాతం ఓట్లతో, ఇది స్పష్టమైన తారుమారు. విజయ మార్జిన్ గరిష్టంగా 0.5 శాతం, ఇక్కడ EC ఓట్ల గణనను 5-6 శాతం మారుస్తోంది.

మే 28న ఢిల్లీలో జరిగిన సివిల్ సొసైటీ నెట్‌వర్క్‌ల సమావేశం ఇతర విషయాలతోపాటు ఒక తీర్మానాన్ని ఆమోదించింది, “గణన ప్రక్రియలో అవకతవకలు, ఆ తర్వాత జరిగే పరివర్తన కాలంపై మేము తీవ్ర ఆందోళనను వ్యక్తం చేస్తున్నాము. ఓట్ల లెక్కింపు స్వేచ్ఛగా, నిష్పక్షపాతంగా, పారదర్శకంగా జరిగాలి లేకపోతే దేశం ఈ పాలనా విధానాలకు విరుద్ధం అవుతుందని దేశంలోని ఓటర్ల తరపున మేము చెబుతున్నాం.

"భారత రిపబ్లిక్ చరిత్రలో ఏ సమయంలోనూ ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలపై పౌరుల విశ్వాసం ఇంత తక్కువ స్థాయిలో లేదని మేము ఆందోళనతో చెప్పాలనుకుంటున్నాము. పాలనా సంస్థల స్వయం ప్రతిపత్తిని ప్రస్తుత ప్రభుత్వం దెబ్బతీస్తోంది. రాబోయే రోజులలో దీనిపై మేము పౌరులను అప్రమత్తం చేస్తాం ”అని తీర్మానం ప్రతిపాదించింది. ఇది జరిగి ఇన్ని రోజులు గడిచినా ఈసీ నుంచి ఎలాంటి స్పందన కానీ, విమర్శలను పరిష్కరించే ప్రయత్నాలు కానీ జరగలేదు.

ఈవీఎంలకు సంబంధించి ఇటీవల కాలంలో జరుగుతున్న కొన్ని పరిణామాలు ఆందోళనలు రేకిత్తిస్తున్నాయి. ఇది ఫలితాలపై ప్రభావం చూపుతుందని ప్రతిపక్షాలు భయపడుతున్నాయి. ఉదాహరణకు, చీలిక NCP బారామతి అభ్యర్థి సుప్రియా సూలే ECకి ఫిర్యాదు చేసింది. మే 13న ఆమె తన నియోజకవర్గంలో ఓటు వేసిన తర్వాత 45 నిమిషాల పాటు ఈవీఎంలను భద్రపరిచే గదిలో అమర్చిన సీసీటీవీ కెమెరాలు పని చేయడం లేదని గుర్తించారు.

“45 నిమిషాల పాటు CCTVలు ఆపివేయడం అనుమానాస్పదంగా ఉంది. మేము ఎన్నికల విభాగం అధికారులను సంప్రదించగా, మాకు సంతృప్తికరమైన సమాధానం రాలేదు. సాంకేతిక నిపుణుడు ఎవరూ లేరు. మా పార్టీ కార్యకర్త EVMలను సర్వే చేయడానికి అనుమతించరు. ఇది చాలా తీవ్రమైన అంశమని, ఎన్నికల సంఘం వెంటనే స్పందించి సీసీటీవీలు ఎందుకు ఆగిపోయాయో వెల్లడించాలని సూలే కోరినట్లు సమాచారం.

ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని జౌన్‌పూర్‌లో జరిగిన మరో సంఘటనలో, ఎన్నికలలో ఉపయోగించిన EVM లను ఇప్పటికే ఉంచిన స్ట్రాంగ్‌రూమ్ సమీపంలో నిల్వ చేస్తుంటే సమాజ్ వాదీ పార్టీ కార్యకర్తలు అడ్డుకున్నారు. లారీలో ఉన్న ఈవీఎంలు కౌంటింగ్‌కు సంబంధించినవి కావని, లారీ డ్రైవర్‌, అతనికి సహకరించిన ప్రభుత్వ సిబ్బంది పర్యవేక్షణ కారణంగా స్టోరేజీ పాయింట్‌ వద్దకు వచ్చాయని చెప్పడంతో ఆందోళనకు గురైన ఎస్పీ కార్యకర్తలను శాంతింపజేసేందుకు జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ రావడంతో తీవ్ర గందరగోళం నెలకొంది. .

"భారత ఎన్నికల సంఘంపై చాలా అనుమానాలు ఉన్నాయి" అని దేవసహాయం అన్నారు. "ఓటర్ల జాబితాలలో చాలా ట్యాంపరింగ్ జరుగుతోంది. ముఖ్యంగా మైనారిటీ ఓట్లు తొలగించబడుతున్నాయి. దీనిపై ఎన్నికల సంఘం ఏమీ చేయట్లేదు. ఎన్నికల సంఘం లెక్కించని [VVPAT] స్లిప్‌లో మీరు ఓటరుగా చూసిన వాటిని లెక్కించేటప్పుడు క్రాస్ వెరిఫికేషన్ జరగడం లేదు. ఈ విషయంలో ఎన్నికల సంఘం సుప్రీంకోర్టును తప్పుదారి పట్టించి తప్పుడు అఫిడవిట్ దాఖలు చేశారు. కాబట్టి, ఓటరుగా మీకు ఎన్ని ఓట్లు పోల్ అయ్యాయో, ఎన్ని ఓట్లు లెక్కించబడ్డాయో తెలియదని అంటుననారు.

అత్యంత బాధ్యతాయుతమైన వ్యక్తులచే ఇటువంటి తీవ్రమైన అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్న నేపథ్యంలో, ఎగ్జిట్ పోల్స్‌పై లైవ్ మీడియా చర్చలకు దూరంగా ఉండాలని కాంగ్రెస్ మొదట నిర్ణయించింది. జూన్ 1 సాయంత్రం జరిగిన ఎగ్జిట్ పోల్స్ బీజేపీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీయేకు భారీ మెజారిటీనిచ్చాయి . కానీ కాంగ్రెస్ తన నిర్ణయాన్ని సవరించుకుంది. "బిజెపిని ఎండగట్టడానికి " దాని ప్రతినిధులు చర్చలలో పాల్గొంటారని చెప్పారు.

ఎగ్జిట్ పోల్‌లు వచ్చినట్లుగానే ఈసీ సాయంతోనే ఎన్నికల్లో గెలవాలని పాలక పార్టీ అనుకుంటోందని, ప్రజల తీర్పును తమకు అనుకూలంగా మార్చుకోవడానికే ఒక సెటప్ లా ఎగ్జిట్ పోల్స్ చూపించారని కాంగ్రెస్ పార్టీ భావనగా ఉంది.

జూన్ 1న వార్తాప్రతినిధులకు బ్రీఫింగ్ చేసిన ఖర్గే, ఓట్ల లెక్కింపు సమయంలో తగిన భద్రతను కోరేందుకు ఇండి కూటమి ఈసీని కలిసి తగిన భద్రతను కోరిందని వెల్లడించారు. EVM ఓట్ల లెక్కింపుతో పాటు పోస్టల్ బ్యాలెట్ల లెక్కింపు ప్రక్రియకు సంబంధించి EC కొన్ని నిబంధనలను మార్చడాన్ని ఎత్తి చూపడానికి సిబల్ అదే సమయంలో ప్రత్యేక విలేకరుల సమావేశాన్ని నిర్వహించారు.

ఆదివారం, ఇండి బ్లాక్ నాయకుల ప్రతినిధి బృందం అనేక డిమాండ్లతో ECని కలిసింది . ఈవీఎం ఓట్లను లెక్కించే ముందు పోస్టల్ బ్యాలెట్ల లెక్కింపు పూర్తి చేయాలనే చట్టబద్ధమైన నిబంధనను తప్పనిసరిగా పాటించాలని కాంగ్రెస్ విన్నవించింది.

కాంగ్రెస్ నాయకుడు అభిషేక్ మను సింఘ్వీ పోస్టల్ బ్యాలెట్ల లెక్కింపుకు ముందు EVM ఓట్ల లెక్కింపును ప్రారంభించడాన్ని తప్పుపట్టారు. ఈసీ తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని చట్టబద్ధంగా సమర్థించలేము అని ఆయన పేర్కొన్నారు.

ఇంతలో, ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ రాజీవ్ కుమార్‌కు రైతు సంఘాల గొడుగు సంస్థ సంయుక్త కిసాన్ మోర్చా లేఖ రాసింది. పారదర్శకంగా ఓట్ల లెక్కింపు జరగాలని, సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు ప్రజలతో పంచుకోవాలని కోరింది. పటిష్ట చర్యలు తీసుకుని, ఎన్నికల సంఘాల నిబంధనలు సరిగా అమలు చేయని అధికారులపై కఠిన చర్య తీసుకోవాలని కోరింది.

"SKM (ప్రచారానికి సంబంధించిన నియమాలు) చట్టాన్ని ఉల్లంఘించిన నరేంద్ర మోదీతో సహా శిక్షార్హమైన చర్య తీసుకోవాలని, ఎన్నికల్లో పోటీ చేయకుండా ఆరేళ్ల నిషేధం విధించాలని రెండుసార్లు బహిరంగంగా ECని అభ్యర్థించింది. అయితే, EC దీనిని పట్టించుకోలేదు. చివరకు పోలింగ్ ముగించింది. ఈ విధంగా, రాజ్యాంగ బాధ్యతను సమర్థించడంలో EC వైఫల్యం, బిజెపి విభజన సిద్ధాంతం ప్రబలడానికి ఎన్నికల సమయంలో ప్రజలను విస్తృతంగా ప్రభావితం చేయడానికి అనుమతించింది, ”అని లేఖలో పేర్కొన్నారు.