గుజరాత్ విద్యా వ్యవస్థ ఈ రాష్ట్రాల కంటే వెనకపడిందా?

నీతి ఆయోగ్ నివేదిక ప్రకారం, హయ్యర్ సెకండరీ తరగతుల్లో (11-12 తరగతులు) గుజరాత్ విద్యార్థుల నమోదు నిష్ఫత్తి 48.2 శాతం కాగా కేరళలో 85 శాతం, తమిళనాడులో 81 శాతంగా ఉంది. ప్రాథమిక తరగతుల్లో (1 నుంచి 8వ తరగతి వరకు) నమోదు నిష్పత్తి 89 శాతం. దక్షిణాది రాష్ట్రమైన ఆంధ్రప్రదేశ్ ఈ విభాగంలో 98 శాతం నమోదు నిష్పత్తిని కలిగి ఉంది.

గుజరాత్‌లో సెకండరీ తరగతుల్లో (9-10 తరగతులు) డ్రాపౌట్ నిష్పత్తి జాతీయ సగటు కంటే ఎక్కువగా ఉండగా, ప్రాథమిక తరగతుల్లో డ్రాపౌట్ నిష్పత్తి 17.9 శాతంగా ఉంది. ఇదే సమయంలో జాతీయ డ్రాపౌట్ నిష్పత్తి 5.5% గా ఉంది.

ముఖ్యంగా, గుజరాత్ ప్రభుత్వం 15 సంవత్సరాలకు పైగా ‘పాఠశాల ప్రవేశోత్సవ్’ అనే పాఠశాల ప్రవేశ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తోంది, ఇక్కడ సీనియర్ IAS, IPS, IFS అధికారులు కూడా పాఠశాలల్లో ప్రతి సంవత్సరం విద్యార్థులు పెరుగుతున్నారని నిర్ధారించడానికి గ్రామాలను సందర్శిస్తారు.

ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో డ్రాపౌట్‌ రేటు పెరగడానికి, విద్యార్థుల సంఖ్య తక్కువగా ఉండటానికి ప్రధాన కారణం సిబ్బంది కొరత అని విద్యారంగ నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.

ఫిబ్రవరి 2024లో, గుజరాత్ విద్యా మంత్రి కుబేర్‌భాయ్ దిండోర్ 1,606 ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 1 నుంచి 8 తరగతుల విద్యార్థులందరికీ కేవలం ఒక ఉపాధ్యాయుడితో నడుస్తున్నాయని శాసనసభకు తెలియజేశారు. 2022తో పోల్చితే ఈ సంఖ్య పెరిగింది. ప్రస్తుతం 700 పాఠశాలలు ఒంటరిగా ఉన్నాయి.

“ ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో విస్తరిస్తున్న విద్యార్థి-ఉపాధ్యాయుల నిష్పత్తి, పెరుగుతున్న విద్య ప్రైవేటీకరణ గుజరాత్‌లోని మధ్యతరగతి, దిగువ మధ్యతరగతికి నాణ్యమైన విద్యను విలాసవంతమైనదిగా మార్చింది. రాష్ట్రంలో ప్రాథమిక, ప్రాథమికోన్నత తరగతులకు సరిపడా ఉపాధ్యాయులు లేకపోవడం ఏళ్ల తరబడి సమస్యగా మారింది.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇంకా సమస్యను పరిష్కరించలేకపోయింది. బదులుగా కోవిడ్ అనంతర పాఠశాలల విలీనాన్ని ప్రారంభించింది. ఇది గత రెండేళ్లలో సెకండరీ విద్యార్థులలో ఎక్కువ డ్రాపౌట్‌కు కారణమైంది, ” అని విద్యా హక్కుల కార్యకర్త, రాజకీయ విశ్లేషకుడు మనీషి జానీ ఫెడరల్ కు చెప్పారు.

"2020 నుంచి 2023 వరకు, నేను ఈ పాఠశాలలో 9, 10 తరగతులకు విద్యార్థులకు బీజగణితం, సాంఘిక శాస్త్రం, జీవశాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, గుజరాతీని బోధించవలసి వచ్చింది" అని అహ్మదాబాద్‌లోని రాఖియాల్ మున్సిపల్ పాఠశాల ఉపాధ్యాయుడు ది ఫెడరల్‌తో చెప్పారు.

"నేను పాఠశాలకు ఏకైక ఉపాధ్యాయుడిని, ప్రధానోపాధ్యాయుడిని కూడా. విద్యాశాఖకు అనేక అభ్యర్థనలు, లేఖల తర్వాత, జనవరి 2023లో గుజరాత్ బోర్డ్ సెకండరీ స్కూల్ సర్టిఫికేట్ (SSC) పరీక్షలకు ముందు ముగ్గురు తాత్కాలిక ఉపాధ్యాయులను నా పాఠశాలకు పంపారు," అని ఆయన చెప్పారు.

“అయితే, ఉపాధ్యాయులు కాంట్రాక్టు ప్రాతిపదికన నియమించబడ్డారు. తరగతి ప్రాతిపదికన జీతం ఇస్తున్నారు, నెలకు రూ. 50,000 నుంచి రూ. 70,000 మధ్య ఎక్కడైనా డ్రా చేసే సాధారణ ఉపాధ్యాయులతో పోలిస్తే మాకు నెలకు రూ. 16,000 ఇస్తున్నారు. మార్చి- ఏప్రిల్‌లో పరీక్షలు ముగిసిన తర్వాత వారు పాఠశాల నుంచి బయలుదేరిన తర్వాత, నేను మళ్లీ ఒంటరిగా ఉన్నాను. ప్రస్తుతం, నేను 8, 9, 10 తరగతులలోని అన్ని సబ్జెక్టులను బోధిస్తాను ” అన్నారాయన.

విద్యా శాఖ అందించిన డేటా ప్రకారం, డిసెంబర్ 2023 నాటికి గుజరాత్ అంతటా 32,674 టీచింగ్ స్టాఫ్ పోస్టులు ఖాళీగా ఉన్నాయి. వీటిలో 3,522 సెకండరీ స్కూల్స్ ప్రిన్సిపల్ ఖాళీలు ఉన్నాయి. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా సుమారు 40,000 పాఠశాలలు తగినంత బోధనా సిబ్బంది లేకుండా నడుస్తున్నాయి. వీటిలో 15% మొత్తం పాఠశాలకు కేవలం ఒక ఉపాధ్యాయుడితో పనిచేస్తున్నాయి.

“గుజరాత్‌లోని 44,000 ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో, 14,600 పాఠశాలలు సరైన తరగతి గదులు లేకుండా పనిచేస్తున్నాయి. విద్యార్థుల నమోదు, డ్రాపౌట్ నిష్పత్తిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి. గుజరాత్ వ్యాప్తంగా మొత్తం 2,574 పాఠశాలలు శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. దాదాపు 7,599 పాఠశాలలు గడ్డి పైకప్పుతో కేవలం ఒకే గదిలో పనిచేస్తున్నాయి, ”అని విద్యావేత్త ప్రొఫెసర్ హేమంత్ షా ది ఫెడరల్‌తో అన్నారు.

“ పాఠశాల ప్రవేశోత్సవ్ ఈవెంట్‌ల ఫలితంగా 90% నమోదులు జరిగాయని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చెబుతోంది. అయితే, గుజరాత్ ప్రభుత్వం చెబుతున్న దానికీ, కేంద్ర ఏజెన్సీలు నివేదించిన దానికీ మధ్య చాలా తేడా ఉంది. విద్యార్థుల భవిష్యత్తు ప్రమాదంలో ఉన్నందున రాష్ట్ర ప్రభుత్వం లోపాలను అంగీకరించి విద్యా రంగాన్ని మెరుగుపరచడానికి కృషి చేయాలి” అని షా అన్నారు.