వెనక్కి తగ్గిన చైనా.. నాలుగేళ్ల ప్రతిష్టంభనకు తెర?

తూర్పు లడఖ్‌లోని గాల్వాన్ వ్యాలీతో సహా నాలుగు ప్రదేశాలలో చైనా దళాలు వెనక్కి వెళ్లిపోయాయని, 2020లో ఇరు దేశాల సైనికులు హింసాత్మకంగా ఘర్షణ పడ్డారని చైనా విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది. సరిహద్దు పరిస్థితి సాధారణంగా స్థిరంగా, నియంత్రణలో ఉందని మంత్రిత్వ శాఖ ప్రతినిధి మావో నింగ్ బీజింగ్‌లో తెలిపారు.

ద్వైపాక్షిక సంబంధాల మెరుగుదలకు పరిస్థితులను సృష్టించేందుకు కలిసి పనిచేయాలని రష్యాలో జరిగిన తమ సమావేశంలో భారత్, చైనాలు అంగీకరించాయని మావో తెలిపారు. సెప్టెంబర్ 12న చైనా విదేశాంగ మంత్రి వాంగ్ యి సెయింట్ పీటర్స్‌బర్గ్‌లో భారత జాతీయ భద్రతా సలహాదారు అజిత్ దోవల్‌తో సమావేశమయ్యారు. భారత్-చైనా సరిహద్దు చర్చల యంత్రాంగానికి దోవల్- వాంగ్ ప్రత్యేక ప్రతినిధులుగా ఉన్నారు. సరిహద్దు సమస్యలపై చర్చల సందర్భంగా వారు పురోగతిని చర్చించారు. ఇరు దేశాల నాయకులు కుదిరిన ఉమ్మడి అవగాహనలను అందించడానికి అంగీకరించారని మావో చెప్పారు.

తూర్పు లడఖ్‌లో సైనిక ప్రతిష్టంభన కారణంగా ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాలు దాదాపుగా నాలుగు సంవత్సరాలుగా నిలిచిపోయాయి. ఇంతకుముందు 1962 యుద్ధం తరువాత అలాంటి ఉద్రిక్తత పరిస్థితి మరోసారి లఢక్ లో తలెత్తింది. దీని గురించి అడిగినప్పుడు, మావో ఇలా అన్నారు “ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, రెండు దేశాల ఫ్రంట్‌లైన్ సైన్యాలు గాల్వాన్ వ్యాలీతో సహా చైనా-భారత్ సరిహద్దులోని పశ్చిమ సెక్టార్‌లోని నాలుగు ప్రాంతాలలో విభేదాలను గుర్తించాయి. ప్రస్తుతం చైనా-భారత్ సరిహద్దు పరిస్థితి సాధారణంగా స్థిరంగా, నియంత్రణలో ఉంది.

భారత విదేశాంగ మంత్రి ఎస్ జైశంకర్ చైనాతో దాదాపు 75 శాతం "సరిహద్దు సమస్యలు" పరిష్కరించబడ్డాయని, అయితే పెద్ద సమస్య సరిహద్దులో పెరుగుతున్న సైనికీకరణ అని పేర్కొన్న ఒక రోజు తర్వాత ఈ వ్యాఖ్యలు వచ్చాయి. అతను జెనీవాలోని ఒక థింక్-ట్యాంక్‌తో మాట్లాడుతూ, సరిహద్దులో హింసను కలిగి ఉండకూడదని, మిగిలిన సంబంధం దాని నుంచి వేరు చేయబడిందని చెప్పాడు. దోవల్-వాంగ్ చర్చల అనంతరం భారత్, చైనాలను విభజించే వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ వెంబడి మిగిలిన సమస్యలకు ఈ చర్చలు త్వరగా పరిష్కారానికి దారితీస్తాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసింది.

ప్రస్తుతం చైనా ఆర్థికంగా తీవ్ర ఇబ్బందుల్లో ఉంది. స్వదేశంలోనూ, విదేశాల్లోనూ వస్తువుల వినియోగం తగ్గడంతో చైనాకు పాలుపోవడం లేదు. మరోవైపు దేశంలో రియల్ ఎస్టేట్ సంక్షోభం, తైవాన్ ఆక్రమణ వంటి వ్యూహాలతో బీజింగ్ తలపోట్లను ఎదుర్కొంటోంది.

సరిహద్దుపై భారత్ కూడా ఎక్కడా వెనక్క తగ్గకుండా మిర్రర్ డిప్లాయ్ మెంట్ విధానాన్ని అవలంభిస్తోంది. భారత్ ను ఆర్థికంగా బలహీనం చేసే వ్యూహాన్ని సైనిక మోహరింపు ద్వారా అవలంభించాలని గుంట నక్క దేశం ఆలోచన కానీ ఇదే వ్యూహం బూమరాంగ్ అయింది. చైనా ప్రస్తుతం ఆర్థికంగా చిక్కుల్లో పడిపోయింది. దీనితో భారత్ తో చర్చలకు చైనా దిగిరాక తప్పలేదు.