ముర్షిదాబాద్.. ఒకప్పటి అవిభక్త బెంగాల్ రాజధాని. ప్రపంచ వాణిజ్యానికి కేంద్రంగా ఉండేవి. 18 వ శతాబ్దంలో ప్రపంచ జీడీపీలో ముర్షిదాబాద్ వాటా దాదాపు ఐదు శాతం. కానీ ఇదంతా గత వైభవం. క్రమక్రమంగా పట్టణం క్షీణిస్తోంది. ప్రస్తుతం ఉన్న హీట్ వేవ్, ఎన్నికల కారణంగా అక్కడికి వస్తున్న పర్యాటకులు తగ్గిపోయారు.
ఎంతో మందికి ఇక్కడికి వచ్చే పర్యాటకమే ఆధారం. ‘‘ నాకున్నమొత్తం ఆదాయం ఆటో రిక్షా ద్వారానే వస్తుంది. కానీ ఎండ వేడి, ఎన్నికల వల్ల ఇక్కడి వచ్చే పర్యాటకుల సంఖ్య బాగా తగ్గిపోయింది. నేను దాచుకున్న డబ్బు కూడా తగ్గిపోతోంది’’ అని పింటూ షేక్ అనే డ్రైవర్ ఫెడరల్ తో అన్నారు.
ముర్షిదాబాద్ గత వైభవం ఇప్పటికీ షేక్ వంటి చాలా మందికి జీవనాధారం, చాలా వరకు బెంగాల్ ముస్లింల కథ ఇదే. నిర్ణయాత్మక పాత్ర పోషిస్తున్న ఈ 'ఓటు బ్యాంకు'. దశాబ్దాలుగా ఎన్నికల ఫలితాలపై ప్రభావం చూపుతోంది.
పని కోసం వలస వెళ్తున్నారు
షేక్ (29), నానాటికీ తగ్గిపోతున్న ఆదాయంతో జిల్లాలోని తన వయస్సులో ఉన్న చాలా మంది వ్యక్తుల మాదిరిగానే తన స్వగ్రామంలో ఉండటానికి చాలా కష్టపడుతున్నాడు.అతని సొంత గ్రామమైన సబ్జికత్రాలో షేక్ ఇద్దరు అన్నలతో సహా పని చేసే వయస్సు గల మగ వారిలో దాదాపు 70 శాతం మంది మంచి సంపాదన మార్గాల కోసం ఇతర నగరాలు లేదా రాష్ట్రాలకు వెళ్లారు. గ్రామాల నుంచి ఖాళీ చేయడం అనేది ముర్షిదాబాద్ అంతటా సాధారణ పరిస్థితి, ఇది వలసలు, మానవ అక్రమ రవాణా ప్రధాన ద్వారం.
“డిసెంబర్ 2021లో కేంద్ర ప్రభుత్వం MGNREGA నిధులను నిలిపివేసిన తర్వాత వలసలు మరింత పెరిగాయి. సగటున, నేను సంవత్సరానికి దాదాపు 90 రోజులు MGNREGA పని చేసేవాడిని. అది నాకు రోజుకు రూ. 237 చొప్పున దాదాపు రూ. 21,330 వార్షిక ఆదాయాన్ని అందించింది” అని డోమ్కల్ సబ్ డివిజన్లోని గరైమారి గ్రామానికి చెందిన అతికుల్ మోండల్ (55) అన్నారు. MGNREGA పనిని రద్దు చేయడం అతని కుటుంబాన్ని ఆర్థిక కష్టాల్లోకి నెట్టింది. ఫెడరల్.. గరైమారి, అమీనాబాద్, ఝౌబారియాలోని నివాసితుల నుంచి ఇదే విధమైన ఫిర్యాదులను వింది.
ప్రజల దుస్థితి
తన తండ్రి మోంటు షేక్ (50)కు ఎంజీఎన్ఆర్ఈజీఏ కింద 50 రోజుల పనికి కూలీ కూడా రాలేదని, దీంతో తమ కుటుంబం ఆర్థిక సంక్షోభంలో కూరుకుపోయిందని పింటు షేక్ తెలిపారు. “కుటుంబాన్ని పోషించడానికి, నేను చెన్నైలోని ఒక నిర్మాణ సంస్థలో పనికి వెళ్లాను. అక్కడ పని చేయడం వల్ల తొమ్మిది నెలల్లో దాదాపు రూ.50 వేలు ఆదా చేసుకోగలిగాను. నేను పొదుపుతో గత సంవత్సరం నవంబర్లో తిరిగి వచ్చాను. నేను రూ. 1.43 లక్షల రుణంపై కొనుగోలు చేసిన ఈ ఎలక్ట్రిక్ రిక్షా పై డౌన్ పేమెంట్ చేయడానికి ఆ మొత్తాన్ని ఉపయోగించాను” అని షేక్ చెప్పారు.
మళ్లీ చెన్నై?
ఆటో రిక్షా రుణాన్ని నెలకు రూ. 9200 వాయిదా పద్దతిలో చెల్లిస్తున్నాడు. ఇలా దాదాపు 18 నెలలు చెల్లించాలి. “పర్యాటక సీజన్లో (నవంబర్ నుంచి ఫిబ్రవరి వరకు), నేను రోజూ రూ. 500-600 సంపాదించగలను, ఇది చెన్నైలో నా సంపాదనకు సమానం. కాబట్టి, రుణం తిరిగి చెల్లించడం సమస్య కాదు. కానీ ఈ రోజుల్లో ఎన్నికల ప్రచారం, మండే వేడి పర్యాటకులను దూరం చేస్తున్నందున రోజువారీ సంపాదన దాదాపు రూ. 200కి పడిపోయింది, ”అతను ఈ నెల EMI ఎలా చెల్లించాలని ప్రశ్నించాడు. షేక్ ఇప్పుడు ఉపాధి కోసం మళ్లీ ఇంటిని వదిలి వెళ్లాలని చూస్తున్నాడు.
భారీ వలస
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, వలస కార్మికులను బయటకు పంపడంలో పశ్చిమ బెంగాల్ నాల్గవ స్థానంలో ఉంది. పశ్చిమ బెంగాల్లోని అన్ని జిల్లాలలో ముర్షిదాబాద్ అత్యధిక వలసలకు కేంద్రంగా ఉంది. పశ్చిమ బెంగాల్ వలస కార్మికుల సంఘం డేటా ప్రకారం జిల్లా నుంచి 14 లక్షల మంది (మొత్తం జనాభా 70 లక్షలకు పైగా) వలస కూలీలుగా ఉన్నారు.
స్థానిక పేదరికం
పేదరికం, ఏడాది పొడవునా ఉపాధి అవకాశాల కొరత కారణంగా తక్కువ వ్యవసాయోత్పత్తి, పారిశ్రామికీకరణ లేకపోవడం ఇతర అన్ని ఆర్థిక రంగాలలో స్తబ్దత కారణంగా యువత జిల్లా నుంచి తరలి వెళ్లవలసి వస్తోంది.నవాబ్ వైభవానికి దూరంగా, ముర్షిదాబాద్ సంవత్సరాలుగా అధిక జనాభా కలిగిన పేద జిల్లాగా రూపాంతరం చెందింది. నీతి అయోగ్ బహుమితీయ పేదరిక సూచిక ప్రకారం, దాని జనాభాలో 16.55 శాతం పేదరికంలో ఉన్నారు.
ముస్లిం ఓటర్లు
జిల్లా జనాభాలో ముస్లింలు 66.27 శాతం ఉన్నారు, పశ్చిమ బెంగాల్లోని మైనారిటీల సామాజిక-ఆర్థిక స్థితికి ఇది ఒక క్లిష్టమైన ఉదాహరణ. స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుంచి, రాష్ట్రంలోని పాలక పార్టీలు ముస్లిం ఓటర్ల నుంచి మద్దతును పొందాయి. రాష్ట్రంలోని 30 శాతం ముస్లిం ఓట్లే గత దశాబ్ద కాలంలో తృణమూల్ కాంగ్రెస్ సాధించిన ఎన్నికల విజయాలకు మూలాధారం.
టీఎంసీకి గంపగుత్తగా..
సాంప్రదాయకంగా, ముస్లిం ఓటర్లు ఎన్నికల్లో సామాజిక- ఆర్ధిక సమస్యలను విస్తృతంగా పరిగణిస్తారు. వాటి ప్రకారమే నాయకులకు మద్ధతు ఇస్తారు. సచార్ కమిటీ ఎత్తి చూపిన సామాజిక-ఆర్థిక బాధల నుంచి వారిని బయటకు తీస్తామని మమతా బెనర్జీ వాగ్దానం చేయడంతో సంఘం 2011లో తన విధేయతను లెఫ్ట్ ఫ్రంట్ నుండి TMCకి మార్చింది.ఇచ్చిన వాగ్దానాన్ని నిజం చేస్తూ, TMC ప్రభుత్వం రాష్ట్రంలోని 95 శాతం ముస్లిం జనాభాను ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBC) కేటగిరీలో చేర్చింది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో ముస్లింల శాతం కూడా 2011లో 3.4 శాతం నుంచి 2021 నాటికి 5.73 శాతానికి పెరిగింది.
పేదరికం మాత్రం..
2023 నాటి నీతి ఆయోగ్ బహుళ-డైమెన్షనల్ పేదరిక సూచీ ఈ మూడు జిల్లాల్లోనూ పేదల శాతం చాలా ఎక్కువగా ఉందని వెల్లడించింది. ముర్షిదాబాద్ (16.55 శాతం), మాల్దా (15.57 శాతం) శాతం), ఉత్తర దినాజ్పూర్ (21.65 శాతం), ఇక్కడ ముస్లింలు మెజారిటీగా ఉన్నారు. పంపిణీ వ్యవస్థలో అవినీతి కారణంగా, TMC ప్రభుత్వ సంక్షేమ ఫలాలు లక్ష్యం ప్రజలందరికీ చేరడం లేదని గ్రామస్తులు ఆరోపించారు.
ప్రభుత్వ పథకాలు
“చాలా కష్టపడిన తర్వాత మా అమ్మ ఈ సంవత్సరం నుంచి లక్ష్మీర్ భండార్ పథకం కింద నెలవారీ ఆర్థిక సాయం పొందుతోంది. మా కుటుంబంలో ఎవరూ టిఎంసి ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాల నుంచి లబ్ధి పొందలేదు. మాకు కూడా సరిపడా రేషన్ అందడం లేదు' అని షేక్ తెలిపారు. సంక్షేమ పథకాలు అమలులో లోటు ఉన్నప్పటికీ, TMC 2016లో సాధించిన దానికంటే 2021 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఐదు శాతం ఎక్కువ ముస్లిం ఓట్లను పొందింది. 2019 లోక్సభ ఎన్నికల్లో రాష్ట్రంలో బీజేపీ ప్రధాన ప్రతిపక్షంగా ఆవిర్భవించడం వల్లనే ఈ ముస్లిం ఓట్ల ఏకీకరణ ఎక్కువగా జరిగిందని బెంగాల్ మద్రాసా ఎడ్యుకేషన్ ఫోరమ్కు చెందిన ఇస్రారుల్ మోండల్ అన్నారు.
బీజేపీ రాజకీయం
CAA-NRC చుట్టూ కేంద్రీకృతమైన BJP రైట్వింగ్ రాజకీయాలు, హిందూత్వ ఫుష్ లో మైనారిటిల సామాజిక-ఆర్థిక సమస్యలను కప్పివేసి, TMCకి వారి మద్దతును బలపరిచాయి. ఈసారి, ఇప్పటివరకు ఎన్నికల ప్రచారంలో మతపరమైన సమస్య ఏదీ లేనందున, మైనారిటీ ఓట్లు రెండు పక్షాల మధ్య చీలిపోయే అవకాశం కనిపిస్తోంది. అవి టీఎంసీ, లెప్ట్- కాంగ్రెస్ కూటమికి ఎలా మేలు చేస్తాయో చూడాలి.
సెంటిమెంట్ విభజనలు..
ముర్షిదాబాద్, బహరంపూర్, కృష్ణానగర్ లోక్సభ నియోజకవర్గాలలో అనేక మంది ముస్లిం ఓటర్లతో సంభాషించేటప్పుడు ఫెడరల్కు లభించిన అభిప్రాయం ఇది. “TMC హయాంలో మేము మహిళల కోసం కృషక్ బంధు, స్వాస్థ్య సతి, లక్ష్మీర్ భండార్ వంటి సంక్షేమ పథకాల నుంచి ప్రయోజనాలను పొందాము. కానీ అవినీతి, బెదిరింపు, సిండికేట్ రాజ్ సమస్యలు మంచి పనుల కంటే ఎక్కువగా ఉన్నాయి, ”అని నదియా జిల్లా కృష్ణనగర్ LAC లోని గోంగ్రా గ్రామానికి చెందిన సెప్టాజినేరియన్ ఫజ్లుల్ మల్లిక్ అన్నారు.
ముస్లింలు విడిపోయారు
పశ్చిమ బెంగాల్ ఇమామ్ అసోసియేషన్ అధ్యక్షుడు, మహ్మద్ యాహ్యా ఈసారి మైనారిటీలు TMC, లెఫ్ట్-కాంగ్రెస్ అభ్యర్థుల మధ్య విడిపోయారని అన్నారు. ఈ సారి ఓటింగ్ లో ఈ అంశం విస్తృతంగా కనిపిస్తుందని ఆయన అంగీకరించారు.
బీజేపీకి లాభమా?
2019లో మైనారిటీల ప్రాబల్యం ఉన్న మాల్దా, నార్త్ దినాజ్పూర్ జిల్లాలలో బీజేపీ ఒక సీటు గెలుచుకోవడానికి 2019లో ఇదే విధమైన ఓట్ల విభజన సహాయపడింది. "ఈసారి కృష్ణానగర్లో టిఎంసి, సిపిఐ(ఎం)ల మధ్య ముస్లిం ఓట్ల విభజన వల్ల మేం లాభపడతామని భావిస్తున్నాం" అని బిజెపి నదియా జిల్లా కార్యదర్శి ప్రదీప్ ఘోష్ పేర్కొన్నారు.
మార్క్సిస్ట్ లెక్క
ముర్షిదాబాద్లోని డోమ్కోల్లోని ఒక సిపిఐ (ఎం) నాయకుడు లెఫ్ట్-కాంగ్రెస్ ఉమ్మడి ఫ్రంట్ "చివరికి సీట్లు గెలవకపోయినా, దాని ఓట్ల శాతం గణనీయంగా పెరుగుతుందని, ఈ కూటమికి రాష్ట్రంలో రాజకీయ పునరుజ్జీవనానికి తగినంత ఆక్సిజన్ను ఇస్తుందని" ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
ఈసారి కాంగ్రెస్-వామపక్షాల కలయిక మైనారిటీ ఓట్లకు గండి పడే అవకాశం ఉందని పలువురు TMC నేతలు కూడా వ్యక్తిగతంగా ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఇది చివరికి బీజేపీకి ఉపయోగపడుతుందని వారు భయపడుతున్నారు.
TMC భయాలు, ఆశ
"రాయ్గంజ్లో (ముస్లిం మెజారిటీ నార్త్ దినాజ్పూర్ జిల్లాలో) కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి అలీ ఇమ్రాన్ రంజ్ పెద్ద సంఖ్యలో మైనారిటీ ఓట్లను చేజిక్కించుకున్నట్లు కనిపిస్తున్నారు, అక్కడ విజయం సాధించడం మా ఆశాజనకంగా మారింది" అని రెండో విడత ఎన్నికల తర్వాత ఒక TMC నాయకుడు ఫెడరల్ తో అన్నారు. .
అయితే, బెంగాల్లో రెండో విడత ప్రచారంలో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ మైనారిటీ దూషణల పిచ్ను ఎలా లేవనెత్తారనే దాని నుంచి TMC కొంత ఓదార్పు పొందవచ్చు. రాష్ట్ర రాజకీయాలు త్వరలో పోలరైజ్ కావచ్చని టీఎంసీ నేతలు భావిస్తున్నారు. అది మైనారిటీలను తిరిగి టీఎంసీ గుప్పిట్లోకి నెట్టుతుందిపంపే అవకాశం కనిపిస్తోంది.