ఒడిశా: మహిళామణుల అండదండలు ఎవరికో?
ఈ ఎన్నికల్లో గెలిచి నవీన్ పట్నాయక్ సీఎంగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టి, సిక్కిం సీఎం పేరిట ఉన్న రికార్డును అధిగమిస్తారా? మహిళలు ఎందుకు బీజేడీ అండగా..
By : Ruben Banerjee
Update: 2024-05-21 06:06 GMT
ఈ నెల 25న ఒడిశాలో ఏకకాలంలో అసెంబ్లీ, లోక్ సభ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. సంబల్ పూర్ జిల్లాకు చెందిన దంపతులు బాదల్ సాహూ, అతని భార్య ప్రభాషిణి ఎవరికి ఓటు వేయాలనే అంశంపై మల్లగుల్లాలు పడుతున్నారు. ఎందుకంటే వారిని కొన్ని సమస్యలు వెంటాడుతున్నాయి.
ఇప్పటికే కొడుకు స్కూల్ కు వెళ్లడం మానేస్తున్నాడు. పెరుగుతున్న నిత్యావసర ధరలు వీటితో ఇంకా అనేక సమస్యలు ఉన్నాయి. దీంతో ఎవరికి ఓటు వేస్తే తమ సమస్యలు తీరతాయో అని ఈ దంపతులు తీవ్రంగా ఆలోచిస్తున్నారు. వీరే కాదు ఇంకా అనేకమంది ఒడిశా వాసులు ఇదే తీరులో ఆలోచిస్తున్నారు.
సంబల్ పూర్ నుంచి బీజేపీ తరఫున కేంద్రమంత్రి ధర్మేంద్ర ప్రధాన్ పోటీ చేస్తున్నారు. బాదల్ కమలం గుర్తుకు అనుకూలంగా ఓటు వేయాలని భావిస్తున్న బీజేపీ మద్దతుదారు. అయితే ప్రభాషిణి మద్దతు ముఖ్యమంత్రి నవీన్ పట్నాయక్‌కు చెందిన బిజూ జనతాదళ్ (బిజెడి)కి ఓటు వేయాలని కోరుతోంది.
నిరాడంబరమైన సాహు కుటుంబంలో రాజకీయ విభేదాలు తీవ్రమైన మనస్పర్థలకు దారితీస్తున్నాయి. ఈ విషయమై ఇద్దరి మధ్య గొడవకు దారితీసి ఒకరిపై ఒకరు అరుచుకున్నారు. కొన్ని రోజుల పాటు ఇద్ధరు మాట్లాడుకోలేదు.
పట్నాయక్ నేతృత్వంలోని బీజేడీ పాలనను అంతం చేయాలని బీజేపీ చేస్తున్న ప్రచారం చాలా మంది ఇళ్లలో ఇలాంటి కలహాలే చెలరేగుతున్నాయని మాట వినిపిస్తోంది.
ఓటర్లను ఆకర్షించడానికి బిజెపి దూకుడుగా ముందుకు సాగుతోంది. గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాలలో - పెద్ద సంఖ్యలో పురుషులు - దాని ప్రచారంతో ఊగిపోతున్నట్లు సంకేతాలు ఉన్నాయి. అయితే ఒడిశాలోని 3.35 కోట్ల మంది ఓటర్లలో 1.65 కోట్ల మంది మహిళల గురించి కూడా అదే చెప్పగలరా? ఈ ప్రశ్నకు జవాబు చెప్పడం కొంచెం కష్టమే. ప్రస్తుతం దేశంలో నాలుగుదశల్లో ఎన్నికలు జరిగాయి. వీటిలో మహిళలు ఏ పార్టీకి ఓటు వేశారనేది ఎవరు చెప్పలేని వాస్తవం. మహిళలంతా ఏకభిప్రాయంతో ఉన్నారనేది చాలా వరకు సుస్పష్టం.
మహిళా ఓటర్ల ప్రాముఖ్యత
ఒడిశాలో ఎన్నికల ఫలితాలపై మహిళా ఓటర్ల ప్రాముఖ్యతను అతిగా చెప్పలేం. 2004, 2009 వంటి మునుపటి కాలాలతో పోలిస్తే, వారు 2014, 2019 ఎన్నికలలో పురుషుల కంటే ఎక్కువ సంఖ్యలో రాష్ట్రంలో ఓటు వేశారు. 2014లో పురుషులలో 73.2% ఉండగా మహిళా ఓటర్లు 74.5% ఓటు వేశారు. 2019లో మహిళా ఓటర్లు 74.2%, పురుషులు 71.8% ఓటింగ్ లో పాల్గొన్నారు.
మహిళలను సాధికారత కోసం పట్నాయక్ చేపట్టిన కార్యక్రమాలకు ఆకట్టుకునే మహిళా ఓటింగ్ పెరగడానికి కారణమైందని విశ్లేషణలు వినిపిస్తున్నాయి.
2000లో పట్నాయక్ ముఖ్యమంత్రి అయినప్పటి నుంచి దాదాపు 70 లక్షల మంది మహిళలు పారిశ్రామికవేత్తలుగా మారడానికి, వారికి మంచి జీవనోపాధిని కల్పించడానికి రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఆరు లక్షల స్వయం సాయక బృందాలు ఏర్పాటు చేశారు. వీరికి వడ్డీ రహిత రుణాలు పొందేందుకు అనేక పథకాలు ప్రవేశపెట్టి వారి ఆదరణను చూరగొన్నారు.
రాజకీయ స్వరం ఎలా ఉందంటే..
సాధారణంగా ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టే ఏ పథకమైనా విజయవంతమైనదిగానే ప్రచారం చేస్తారు. అయితే జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే ఐదో రౌండ్ నుంచి డేటా ప్రకారం మహిళల్లో అత్యధికమంది రక్తహీనతతో బాధపడుతన్నారని తెలుస్తోంది. అయితే చాలా కుటుంబాల్లో మహిళలనే నిర్ణయాత్మక శక్తిగా ఉన్నారని సైతం తేలింది. NFHS-5 ప్రకారం, ఇది ఇప్పుడు NFHS-4లో 81 శాతంతో పోలిస్తే 90 శాతంతో అగ్రస్థానంలో ఉంది.
మహిళల పెరుగుతున్న పలుకుబడి, ఇప్పుడు పట్నాయక్‌కు బలమైన ఓటు బ్యాంకుగా పరిగణించబడుతుందనడంలో సందేహం లేదు. ఎక్కువ మంది మహిళలు తమ స్వంత నిర్ణయం ప్రకారం ఓటు వేస్తున్నారు. నవీన్ పట్నాయక్ వరుసగా ఐదు సార్లు సీఎంగా గెలుపొందడానికి మహిళలు చూపుతున్న అండదండలే కారణం అని రాజకీయ విశ్లేషకులు చెబుతున్న మాట.
అతను మళ్లీ గెలిస్తే, సిక్కింకు చెందిన పవన్ చామ్లింగ్ నెలకొల్పిన రికార్డును బద్దలు కొట్టి, పట్నాయక్ భారతదేశంలోనే అత్యధిక కాలం ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన వ్యక్తి అవుతారు. ఇది కావాలంటే మరో రెండు నెలలు సీఎం పదవిలో ఉండాలి. అయితే ఇంతకుముందులా పట్నాయక్‌కు ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో మహిళలు మద్దతు ఇస్తున్నారా అనేది ఇప్పుడు బీజేడీని, ఆయన మద్ధతుదారులను వేధిస్తున్న ప్రశ్న.
రైరాఖోల్‌కు చెందిన ప్రభాషిణి ఉదాహరణగా తీసుకుంటే, ఇప్పటికీ చాలా మంది ప్రకారం.. పట్నాయక్ తన మాజీ కార్యదర్శి వికె పాండియన్‌ను తన వారసుడిగా ప్రకటించి, రాష్ట్రంపై బలవంతంగా రుద్దడాన్ని పురుషులను తీవ్రంగా కలిచి వేస్తోంది. ఒక స్థానికేతరుడు, తమిళుడు బ్యాక్ డోర్ నుంచి అధికారాన్ని చేజిక్కించుకోవడాని ప్రయత్నిస్తున్నాడని ఒడియాలు భావిస్తున్నారు. కానీ మహిళా మణుల మదిలో మాత్రం ఈ ఆలోచనలు లేనట్లు తెలుస్తోంది.
మహిళల ఓటు బ్యాంకుపై BJD ఆశలు..
చాలా మంది స్త్రీలు కూడా అలాగే కలత చెందుతారు. కానీ స్వయం సహాయక బృందాల ద్వారా కుటుంబాన్ని ఒక గాడిన పెట్టిన ప్రభాషిణి అలా కాదు. అందుకే తన గ్రూపులో మిగిలిన సభ్యులు వారి కార్యాలయంలో గుమిగూడారు. అందరికి సీఎం పట్నాయక్, పాండియన్ ఇద్దరు దేవుళ్లే.
వారు ప్రవేశపెట్టిన మిషన్ శక్తి అనే పథకం ద్వారా మహిళలంతా జీవనోపాధి పొందారు. తాము బీజేడీకే ఓటు వేస్తామని పట్టుబట్టారు. అలా కాకుండా వేరే పార్టీకి ఓటేయమని భర్తలు బలవంతం చేస్తే? అలా మేము చేయమని తేగేసి చెబుతున్నారు ఈ మహిళలు. బదులుగా, మేము వారికి భోజనం వండడం మానేస్తాము సమాధానమిచ్చారు.
పట్నాయక్ పార్టీ BJDకి, బిజెపి విసిరిన సవాలును అధిగమించడానికి మహిళల ఓటు బ్యాంకుపై స్పష్టంగా దృష్టి పెట్టింది. అయితే, బిజెపి మహిళలపై పట్నాయక్‌కు ఉన్న పట్టును విచ్ఛిన్నం చేయాలని చూస్తోంది. మహిళా ఓటర్లను ఆకర్షించడానికి తన సొంత పథకాలను ప్రకటించింది,
ఇందులో ద్రవ్య ప్రయోజనాలను వాగ్దానం చేసే సుభద్ర యోజన కూడా ఉంది. ఒడిశాలో మహిళల ఓట్లను కైవసం చేసుకునేందుకు హోరాహోరీ పోరు సాగుతోంది. ఇంతలో, బాదల్, ప్రభాషిణి ఇంట్లో మాదిరిగానే కుటుంబ కలహాలు కూడా తీవ్రమవుతున్నాయి. ఎన్నికల యుద్ధ రేఖలు మరింత పటిష్టంగా డ్రా అయినందున ఏ పక్షం కూడా చిన్న సందు ఇవ్వడానికి సిద్ధంగా లేదు.