పన్ను చెల్లింపుదారులకు శాల్యూట్... బడ్జెట్

ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ 2024-25 మధ్యంతర బడ్జెట్‌ను గురువారం పార్లమెంటుకు సమర్పించారు. ఇది కేవలం బడ్జెట్ ఆర్థిక ప్రకటనే కాకుండా ఎన్‌డిఎ ప్రభుత్వం తమ పదేళ్ల కాలంలో సాధించిన విజయాలను బహిర్గతం చేస్తుంది.

సీతారామన్ తన ఆరవ బడ్జెట్‌ను సమర్పిస్తూ, 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి పన్ను వసూళ్లలో గణనీయమైన పెరుగుదలతో రూ. 27.56 లక్షల కోట్ల ఆదాయాన్ని అంచనా వేశారు. ఆర్థిక లోటు GDPలో 5.8%కి సర్దుబాటు చేశారు. మధ్యంతర బడ్జెట్‌కు అనుగుణంగా ప్రత్యక్ష, పరోక్ష పన్ను ప్రతిపాదనల్లో ఎలాంటి మార్పులు ఉండబోవని స్పష్టం చేశారు.

వార్షిక బడ్జెట్- 25లో మౌలిక సదుపాయాల కోసం కేటాయించిన నిధుల మొత్తాన్ని రూ.11.11 లక్షల కోట్లకు పెంచారు. ఇది వార్షిక బడ్జెట్ -24 రూ. 10 లక్షల కోట్ల కంటే ఎక్కువ. గత 10 ఏళ్లలో ప్రత్యక్ష పన్ను వసూళ్లు మూడు రెట్లు పెరిగాయని, రిటర్న్‌ దాఖలు చేసేవారు 2.4 రెట్లు పెరిగారని ఆమె పేర్కొన్నారు.

పేదరిక నిర్మూలన, యువత సాధికారత, మహిళల అభివృద్ధి, రైతుల సంక్షేమం వంటి కీలక సామాజిక విభాగాలపై దృష్టి సారించడం ద్వారా, అభివృద్ధి చెందుతున్న రంగాలలో R&D కోసం రూ. 1 లక్ష కోట్ల కార్పస్ వంటి ముఖ్యమైన పెట్టుబడులను ప్రకటించడం ద్వారా, సీతారామన్ ప్రసంగం ఆర్థిక పురోగతిని మిళితం చేసింది.

ఎన్నికల నేపథ్యంలో..

ఎన్నికలకు ముందు సాధారణ ప్రజలను ఆకర్షించేందుకు తాయిలాలు ప్రకటించారు. వార్షిక ఏడాది 2009-10 వరకు రూ. 25,000 వరకు, 2010-11 నుంచి 2014-15 ఆర్థిక సంవత్సరాల్లో రూ. 10,000 వరకు ఉన్న ప్రత్యక్ష పన్ను డిమాండ్లను మాఫీ చేస్తామని ప్రకటించారు. దీని వల్ల దాదాపు రూ. 1 కోటి పన్ను చెల్లింపుదారులు ప్రయోజనం పొందుతారని అంచనా.

మరొకటి మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకానికి 2023-24లో రూ.60,000 కోట్లుగా ఉన్న కేటాయింపులను 2024-25లో రూ.86,000 కోట్లకు పెంచడం.

రాబడి - వ్యయం..

2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి పన్నుల ద్వారా రూ. 23.24 లక్షల కోట్లతో రుణాలు మినహాయించి మొత్తం రూ. 27.56 లక్షల కోట్లు వసూలు చేయాలని ప్రభుత్వం భావిస్తున్నదని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. ప్రణాళికా వ్యయం రూ.44.90 లక్షల కోట్లు. మేము ఊహించిన దాని కంటే ఎక్కువ రాబడి 30.03 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది. ఆర్థిక వ్యవస్థ బాగా అభివృద్ధి చెందుతోందని మరియు మరింత అధికారికంగా మారుతుందని ఇది సూచిస్తుంది. ఆర్థిక లోటు GDPలో 5.8%కి తగ్గించారు. వృద్ధి అంచనాలు అంత ఎక్కువగా లేనప్పటికీ ఇది శుభవార్తే.

2024-25లో ప్రభుత్వం రుణాలు మినహాయించి రూ. 30.80 లక్షల కోట్లు స్వీకరించి రూ. 47.66 లక్షల కోట్లు ఖర్చు చేయాలని యోచిస్తోంది. పన్ను వసూళ్లు దాదాపు రూ.26.02 లక్షల కోట్లు ఉండవచ్చని అంచనా.

2025-26 నాటికి ద్రవ్య లోటును 4.5% కంటే తక్కువకు తగ్గించేందుకు ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉంది. వారు 2024-25కి 5.1% లోటు ఉండాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. స్థూల, నికర మార్కెట్ రుణాలు వరుసగా రూ. 14.13 లక్షల కోట్లు రూ. 11.75 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేశారు. ప్రైవేట్ రంగానికి మరింత క్రెడిట్‌ని అనుమతించడానికి రుణాలు తగ్గుతాయి.

2023-24 సవరించిన బడ్జెట్ అంచనాలు, 2024-25 బడ్జెట్ అంచనాలు ఆర్థిక నిర్వహణ, ఆర్థిక వృద్ధికి సంబంధించి జాగ్రత్తగా విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. 2023-24లో పన్ను, రాబడి వసూళ్ల పెరుగుదల ఊపందుకుంటున్నది. ఇది ఆర్థిక వ్యవస్థ అధికారికీకరణను చూపుతుంది. అయితే కొన్ని మెరుగుదలలు ఉన్నా, ద్రవ్య లోటు ఆందోళనకరంగానే ఉంది.

2024-25లో ఆర్థిక లోటును దేశ జిడిపిలో 5.1 శాతానికి తగ్గించే యోచనలో ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. అయితే, ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించడం సవాలుగా ఉంటుంది ఎందుకంటే ఖర్చును పెంచే ప్రణాళికలు కూడా ఉన్నాయి. ఇది జరగాలంటే ప్రభుత్వం మరింత ఆదాయాన్ని సమకూర్చి, తెలివిగా డబ్బు ఖర్చు చేయాలి.

ఇన్‌ఫ్రాపై దృష్టి

రాష్ట్ర మూలధన వ్యయానికి వడ్డీలేని రుణాలు ఇవ్వడం కొనసాగుతుందనే వాస్తవం మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధిపై బలమైన దృష్టిని చూపుతోంది. అయితే, దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రోత్సహించడంలో, ద్రవ్యలోటును నియంత్రించడంలో ఈ చర్యలు ఎంత ప్రభావవంతంగా ఉన్నాయో గమనించడం ముఖ్యం.

ప్రధాన మంత్రి గతి శక్తి పథకం కింద లాజిస్టిక్‌లను మెరుగుపరచడానికి, ఖర్చులను తగ్గించడానికి సీతారామన్ మూడు రైల్వే కారిడార్ కార్యక్రమాలను అమలు చేస్తున్నారు.

ప్రధాన్ మంత్రి ఆవాస్ యోజన (గ్రామీణ్) కింద ప్రభుత్వం 3 కోట్ల ఇళ్ల లక్ష్యాన్ని చేరుకుందని, వచ్చే 5 సంవత్సరాల్లో అదనంగా రూ. 2 కోట్లు లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నామని ఆమె చెప్పారు. మధ్యతరగతి వారి స్వంత ఇళ్లు కొనడానికి/నిర్మించుకోవడానికి ప్రోత్సహించడానికి మధ్యతరగతి కోసం గృహనిర్మాణ పథకాన్ని ప్రారంభించనున్నట్లు ఆమె ప్రకటించారు.