ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ తో ఎంత నష్టమో చూశారా?

ఆధునిక సాంకేతిక విప్లవానికి ప్రతీకగా మారిన ఆన్‌లైన్ షాపింగ్... ఒక క్లిక్‌తో ఇంటికే వస్తువులు. వినియోగదారులకు ఇది సౌలభ్యం, డిస్కౌంట్లు, బ్రాండెడ్ ఉత్పత్తులు అందించే విప్లవాత్మక మార్గంగా మారింది. కానీ దీని బెనిఫిట్ల వెనుక పెద్దదైన బాద్యత, నష్టాల మేఘం దాగి ఉంది. చిన్న వ్యాపారాల మూతలు, ఉద్యోగాల కోతలు, విదేశీ సంస్థల దండయాత్ర, డేటా భద్రతా లోపాలు — ఇవన్నీ కలిసే దేశ ఆర్థిక, సామాజిక వ్యవస్థను శకలాలు చేస్తున్నాయి.

1. ఆర్థికంగా కలిగే నష్టం

ఆన్‌లైన్ మార్కెట్ భారతదేశంలో ఏటా సుమారు ₹8 లక్షల కోట్ల మేర వ్యాపారం చేస్తున్నా, దాని లాభాల్లో చాలా శాతం విదేశీ సంస్థలకే వెళ్తోంది.

చిన్న వ్యాపారాలకు నష్టాలు: FISME (Federation of Indian Small and Medium Enterprises) అంచనా ప్రకారం, స్థానిక దుకాణాలు సుమారు ₹1.2 లక్షల కోట్ల ఆదాయం కోల్పోతున్నాయి.

జిఎస్టీ లీకులు: అనధికార డెలివరీ మోడళ్ల వల్ల ప్రభుత్వానికి పన్నుల రూపంలో వేల కోట్ల నష్టం.

2. చిన్న & మధ్య తరహా వ్యాపారాల పతనం

ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ వల్ల, నగరాల్లో చిన్న బట్టల షాపులు, ఎలక్ట్రానిక్స్ డీలర్లు, బుక్స్ దుకాణాలు క్రమంగా మూతపడుతున్నాయి. దాదాపు 30-40% చిన్న వ్యాపారుల ఆదాయం గణనీయంగా తగ్గినట్లు ASSOCHAM నివేదిక చెబుతోంది. ఫ్లిప్‌కార్ట్, అమెజాన్ వంటి సంస్థలు పెద్ద మొత్తంలో డిస్కౌంట్లు ఇచ్చి మార్కెట్‌ను ఆక్రమిస్తున్నాయి, ఇది "ప్రెడేటరీ ప్రైసింగ్" కి ఉదాహరణ.

3. ఉపాధి నష్టం – పని అవకాశాల క్షీణత

ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ వల్ల అనౌపచారిక రంగంలో ఉపాధి తీవ్రంగా దెబ్బతింటోంది:పాత మోడల్స్ గల రిటైల్ ఉద్యోగులు పని కోల్పోతున్నారు. ప్రభుత్వ అంచనాల ప్రకారం, ప్రతి 1 లక్ష ఆన్‌లైన్ ఆర్డర్లకు 25-30 స్థానిక ఉద్యోగాలు మాయం అవుతున్నాయి.

4. నకిలీ ఉత్పత్తులు: Consumer Affairs మంత్రిత్వ శాఖ నివేదిక ప్రకారం, ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫామ్లలో 18% ఉత్పత్తులు నకిలీ అయ్యే అవకాశముందని వెల్లడించింది.

డెలివరీ మోసాలు: రూ. 5000కి ఫోన్ ఆర్డర్ చేస్తే సబ్బు బార్ వస్తోంది. ఇలాంటి వందల కేసులు దేశ వ్యాప్తంగా నమోదవుతున్నాయి.

5. మల్టీనేషనల్ కంపెనీల మార్కెట్ పాలన: అమెజాన్, ఫ్లిప్‌కార్ట్ వంటి కంపెనీలు మార్కెట్‌లో 80% వాటాను ఆక్రమించుకున్నాయి. భారత మార్కెట్‌పై విదేశీ పెట్టుబడిదారుల ఆధిపత్యం పెరగడంతో దేశీయ ఉత్పత్తిదారులకు అవకాశాలు తగ్గిపోతున్నాయి.

6. గ్రామీణ వాణిజ్యంపై ప్రభావం: గ్రామాల్లోనూ మొబైల్ పెనెట్రేషన్ పెరగడంతో ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ బూమ్ అయ్యింది. ఫలితంగా గ్రామీణ కిరాణా షాపులు, చిన్న వ్యాపారులు నష్టాల్లోకి వెళ్లుతున్నారు. NABARD రిపోర్ట్ ప్రకారం, గ్రామీణ రెటైల్ వ్యాపారంలో 17% తగ్గుదల నమోదైంది.

7. మహిళల జీవన విధానంపై ప్రభావం: మహిళలు ఆన్‌లైన్ షాపింగ్‌తో ఊహించని రీతిలో ఖర్చులు పెంచుతున్నారు — దీన్ని "కన్జ్యూమర్ ట్రాప్" అంటారు. కుటుంబ బడ్జెట్‌పై ప్రభావం, కొనుగోళ్లలో మానసిక ఒత్తిడి, అసంతృప్తి కలిగే పరిస్థితి.

8. సామాజిక సంబంధాల దెబ్బ: షాపింగ్ అనేది ఒక సామాజిక చర్య. బజార్‌కి వెళ్లడం, బేరం పెట్టడం, సమాజంతో మమేకం కావడం లాంటి అనుభవాలు తగ్గిపోయాయి. కుటుంబ సభ్యులు కలిసి షాపింగ్‌కు వెళ్లే సందర్భాలు తగ్గిపోవడం వల్ల సామాజిక ఆచారాలు తగ్గిపోతున్నాయి.

9. డేటా భద్రత సమస్యలు & సైబర్ మోసాలు: KPMG నివేదిక ప్రకారం, ప్రతి 3 ఆన్‌లైన్ వినియోగదారుల్లో ఒకరికి డేటా లీక్ అవుతున్న ప్రమాదం ఉంది. ఫిషింగ్ వెబ్‌సైట్లు, నకిలీ డెలివరీ లింకుల వల్ల వ్యక్తిగత సమాచారం దుర్వినియోగం.

10. ప్రభుత్వ విధానాల వైఫల్యం: నిబంధనల లేకపోవడం వల్ల ఆన్‌లైన్ సంస్థలు విచ్చలవిడిగా ప్రైవేట్ డేటా వాడుతున్నాయి. ఎఫ్‌డీఐ పరిమితులు ఉన్నా కూడా మోకాలుపడ్డ విధానాల వల్ల వాటిని చట్టపరంగా పట్టించుకోవడం కష్టమవుతోంది.

11. భవిష్యత్తు ప్రమాద సూచనలు: ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ బలవంతంగా పెరుగుతూ పోతే, భవిష్యత్తులో భారతదేశానికి గల ప్రమాదాలు గణనీయంగా ఉంటాయి:

స్థానిక ఆర్థిక వ్యవస్థల పతనం: నగరాల్లో రిటైల్, స్ట్రీట్ వ్యాపారాలు పూర్తిగా కూలిపోయే ప్రమాదం.

* స్వదేశీ ఉత్పత్తుల విఫలం: స్థానికంగా తయారయ్యే వస్తువుల కంటే, చైనాలో తయారైన తక్కువ నాణ్యత గల ఉత్పత్తులు మార్కెట్‌ను ఆక్రమిస్తాయి.

*భద్రతాపరమైన ముప్పు: వినియోగదారుల వ్యక్తిగత డేటా విదేశీ సర్వర్‌లలో నిల్వవడం వల్ల జాతీయ భద్రతకు ముప్పు ఏర్పడే అవకాశం.

*మానసిక ఆరోగ్య ప్రభావం: శారీరక చలనం లేకుండా షాపింగ్, సరదా ఖర్చులు పెరగడం వల్ల డిప్రెషన్, ఒత్తిడి వంటి సమస్యలు.

12. పరిష్కార మార్గాలు : ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ వల్ల కలిగే నష్టాలను తగ్గించేందుకు ప్రభుత్వం, సమాజం, వినియోగదారులుగా మనం తీసుకోవాల్సిన చర్యలు:

* స్టార్టప్ ఇండియా, మేక్ ఇన్ ఇండియా లాంటి కార్యక్రమాలకు ఆన్‌లైన్ మార్కెట్లలో ప్రాధాన్యత కల్పించాలి.

*ఫ్లాట్‌ఫాంలకు నిబంధనలు విధించాలి – ముఖ్యంగా నకిలీ వస్తువుల అమ్మకాలు, మోసాల నివారణ కోసం.

*స్థానిక వ్యాపారులకు డిజిటల్ మార్గాలు అందించాలి – వారు స్వయంగా ఆన్‌లైన్ వ్యాపారం చేయగలిగేలా ప్రోత్సాహం.

* గొప్ప డిస్కౌంట్లపై నియంత్రణ – చిన్న వ్యాపారులకు పోటీ ఇవ్వలేని విధంగా డంపింగ్ చేయడాన్ని నిరోధించాలి.

* వినియోగదారుల అవగాహన – భద్రత, అసలైన వెబ్‌సైట్లు, రివ్యూల ప్రామాణికతపై అవగాహన పెంపు.

13. గణాంకాలు & చార్ట్‌లు