పిల్లలు తల్లులవుతున్నా వార్డెన్ లకు పట్టదా?
ఏపీ సంక్షేమ హాస్టళ్లలో ఘటనలు పునరావృతం అవుతున్నాయి. ప్రభుత్వ పనితీరుపై విమర్శలు వస్తున్నాయి. సంరక్షకుల నిర్లక్ష్యానికి బాధ్యులు ఎవరు?
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సంక్షేమ హాస్టళ్లు, గురుకుల విద్యాలయాల్లో పనికి రాని ఆహారం తిన్న సంఘటనలు పునరావృతమవుతున్నాయి. ఒకసారి సంఘటన జరిగిన తర్వాత తిరిగి అటువంటి ఘటనలు జరగకుండా చూడాల్సిన ప్రభుత్వం దర్యాప్తులు, ఆదేశాలతో సరిపెట్టుకుంటోంది. కానీ వాస్తవంగా హైజీన్, నాణ్యమైన ఆహారం, మానిటరింగ్ లోపాలు కారణంగా సమస్యలు మళ్లీ మళ్లీ తలెత్తుతున్నాయి. హాస్టళ్లలో విద్యార్థినులు గర్భం దాల్చి పిల్లలను కన్న సంఘటనలు ఉన్నాయి. ఇటువంటి పరిస్థితుల్లో ప్రభుత్వ పనితీరును నిర్లక్ష్యంగా, బాధ్యతారాహిత్యంగా చూడాలి. ఎందుకంటే, ప్రజలు ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన మాండేట్ సంక్షేమం, భద్రత కోసమే. కానీ పునరావృత సంఘటనలు పాలనా వైఫల్యాన్ని సూచిస్తున్నాయి.
పునరావృత సంఘటనల ప్రభావం
2025లో రాష్ట్రంలో సంక్షేమ హాస్టళ్లలో 5 ప్రధాన కలుషిత ఆహారం సంఘటనలు నమోదయ్యాయి. గుంటూరు జిల్లా అనపర్రు బీసీ బాయ్స్ హాస్టల్‌లో అక్టోబర్ 10న 56 మంది విద్యార్థులు అస్వస్థతకు గురయ్యారు. ఇందులో 47 మంది హాస్పిటల్ లో చేరారు. ముగ్గురు ఐసీయూలో చికిత్స పొందారు. ఇది కలుషిత ఆహారం, నీటి సమస్యల వల్ల జరిగింది. ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు తక్షణం ఫోన్ చేసి ఆరోగ్యం తెలుసుకుని, నాణ్యమైన ఆహారం అందించాలని ఆదేశించారు. బీసీ వెల్ఫేర్ మంత్రి కందుల దుర్గేశ్ దర్యాప్తుకు ఆదేశించారు.
ఇలాంటి సంఘటనలు ముందు కూడా జరిగాయి. జులైలో సత్యసాయి జిల్లా పాపిరెడ్డిపల్లి కేజీబీవీలో 33 మంది బాలికలు సాంబార్ రైస్ తిని అస్వస్థులయ్యారు. సెప్టెంబర్‌లో విజయనగరం ఎస్టీ గురుకులంలో 24 మంది బాలికలు బాధితులయ్యారు. నంద్యాల గురుకుల పాఠశాలలో 20 మందికి పైగా విద్యార్థులు వాంతులు, విరేచనాలతో అల్లాడారు. ఈ సంఘటనలు హైజీన్ లోపాలు, చెడిపోయిన ఆహార సామగ్రి, కాంట్రాక్టర్ నిర్లక్ష్యం వల్ల జరుగుతున్నాయి. కొన్ని హాస్టళ్లలో ప్రభుత్వం నియమించిన వంటమనుషుల నిర్లక్ష్యం కూడా ఉంది. ప్రభుత్వం ప్రతిసారి దర్యాప్తుకు ఆదేశిస్తుంది. కానీ దీర్ఘకాలిక పరిష్కారాలు లేవు.
పాచిపోయిన ఆహారం తిని ఆస్పత్రిలో చికిత్స పొందుతున్న బాలికను పరామర్శిస్తున్న మంత్రి అచ్చెన్నాయుడు
ప్రభుత్వ పనితీరు, వ్యవస్థాపరమైన లోపాలు?
పునరావృత సంఘటనలు ప్రభుత్వ పనితీరును ప్రశ్నార్థకం చేస్తున్నాయి. తక్షణ స్పందన ఉన్నప్పటికీ అమలు లోపం జరుగుతోంది. సీఎం, మంత్రులు దర్యాప్తుకు ఆదేశిస్తున్నారు. సాంపిల్స్ టెస్టింగ్ చేస్తున్నారు. కానీ మధ్యవర్తి నివేదికలు మాత్రమే వస్తున్నాయి. పూర్తి రిపోర్టులు లేవు. శిక్షలు అమలు కావట్లేదు.
రాజకీయ విమర్శలు
వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ "క్రిమినల్ నెగ్లిజెన్స్" అని ఆరోపిస్తోంది. గిరిజన మంత్రి గుమ్మడి సంధ్యారాణి "జ్వరం వచ్చినా నాకు సంబంధం లేదు" అని అనడం వివాదాస్పదం. ఇది బాధ్యతారాహిత్యాన్ని సూచిస్తుంది.
డ్జెట్ రూ.2,500 కోట్లు ఉన్నప్పటికీ, క్రమం తప్పకుండా తనిఖీలు, డిజిటల్ మానిటరింగ్ లేవు. కాంట్రాక్టర్లపై నియంత్రణ లేకపోవడం, సిబ్బంది కొరత మూల కారణాలు అవుతున్నాయి.
ఇటువంటి పరిస్థితుల్లో ప్రభుత్వానిది వైఫల్యమేనని చెప్పాలి. ఎన్నికల హామీలు ‘స్వర్ణాంధ్ర’ ప్రకారం సంక్షేమం మెరుగుపరచాలి. కానీ పునరావృత ఘటనలు రాజకీయ ఆటలకు ఆధారం అవుతున్నాయి. తల్లిదండ్రులు, ప్రజా సంఘాలు విమర్శను తిప్పికొట్టాలంటే ప్రభుత్వ పనితీరులో సంక్షేమ హాస్టళ్లపై మార్పు రావాలి. ఎన్‌హెఆర్‌సి వంటి సంస్థలు దర్యాప్తు చేపట్టాలి. లేకపోతే విద్యార్థుల భద్రత ప్రమాదంలో పడుతుంది.
ఈ సంఘటనలపై ఎవరి అభిప్రాయం ఏమిటి?
గుంటూరు జిల్లా కలెక్టర్, అధికారులు హాస్టల్ కిచెన్, సానిటేషన్ పరిశీలించారు. మంత్రి కందుల దుర్గేశ్ "అసాధారణం" అని తీవ్రంగా ఆగ్రహించి, పునరావృతం కాకుండా చర్యలు తీసుకోవాలని ఆదేశించారు. వై.ఎస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ నేతలు ప్రభుత్వం నిర్లక్ష్యం చేస్తోందని విమర్శించారు. ఈ ఘటన తర్వాత రాష్ట్రవ్యాప్తంగా హాస్టళ్ల లో సానిటేషన్ డ్రైవ్ ప్రారంభమైంది. తల్లిదండ్రులు భయపడుతున్నారు. ఎన్‌ఎచ్‌ఆర్‌సి దర్యాప్తు డిమాండ్ చేసింది. ప్రభుత్వం ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి డిజిటల్ మానిటరింగ్, క్రమ తనిఖీలు అమలు చేస్తే మంచిది.
12 ఏళ్లుగా రిక్రూట్ మెంట్ లేదు: ఏఐఎస్ఎఫ్
హాస్టళ్లలో వార్డెన్స్, ఇతర సిబ్బందిని నియామకాలు 12 సంవత్సరాలుగా ప్రభుత్వం చేపట్టలేదు. అందుకే పలు సంఘటనలు హాస్టల్స్ లో చోటు చేసుకుంటున్నాయి అని ఏఐఎస్ఎఫ్ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు గుజ్జుల వలరాజు అపేర్కొన్నారు. హాస్టల్ వార్డెన్ కనీసం మూడు హాస్టల్స్ కు ఇన్ చార్జ్ గా ఉంటున్నారని, అందువల్ల సమస్యలను గుర్తించడంలో ఫెయిల్ అవుతున్నాడని చెప్పారు. ఒక ట్రైబల్ బాలికను ఒక వ్యక్తి హాస్టల్ నుంచి బయటకు తీసుకుపోయి లైంగికంగా వేధించాడు. ఇటీవల గుంటూరులోని ఒక హాస్టల్, కడపలోని ఒక గిరిజన సంక్షేమ హాస్టల్ లో ఉన్న ఒక విద్యర్థిని గర్భవతులై ప్రసవించడం ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించే విషయమన్నారు. ప్రభుత్వం సరైన చర్యలు తీసుకుని ఉంటే విద్యార్థులకు మంచి ఆహారం, కనీస వసతులు, రక్షణ ఉండేవని, నిర్లక్ష్యం పేద విద్యార్థుల ప్రాణాల మీదకు తెస్తోందన్నారు.
మరణాలు, అస్వస్థతలు, చికిత్స వివరాలు
2024 జూలై 1 నుంచి 2025 అక్టోబర్ వరకు, బీసీ, ఎస్టీ, ఎస్సీ సంక్షేమ హాస్టళ్లు, గురుకులాలు, కేజీబీవీల్లో ఆహారం, నీటి కలుషితత్వం వల్ల విద్యార్థులు బాధితమయ్యారు. క్రింది టేబుల్‌లో తేదీల వారీగా వివరాలు.
తేదీ | స్థలం / సంస్థ | సంఘటన వివరాలు | మరణాలు | అస్వస్థులు | చికిత్స వివరాలు | కారణాలు |
జూలై 1, 2025 | బీసీ గర్ల్స్ హాస్టల్ (విశాఖపట్నం/ఇతర జిల్లాలు) | ఆహారంలో పురుగులు. హోమ్ మంత్రి వంగలపూడి అనిత తిన్నారు. భోజనంలో పురుగులు. | 0 | 0 (కానీ ప్రమాదం) | ఎలాంటి చికిత్స జరగలేదు. మంత్రి హెచ్చరిక జారీ. | హైజీన్ లోపం, కలుషిత ఆహార సామగ్రి, కిచెన్‌లో పురుగులు. |
జూలై 4, 2025 | కేజీబీవీ, పుట్టపర్తి జిల్లా | సాంబార్ రైస్ తినడం వల్ల అస్వస్థత. | 0 | 33 | స్థానిక ఆసుపత్రుల్లో చికిత్స. వాంతులు, విరేచనాలు. | చెడిపోయిన కూరగాయలు, ఆహార నాణ్యత లోపం. |
అక్టోబర్ 2025 (సెప్టెంబర్ చివరి/అక్టోబర్ ప్రారంభం) | కురుపాం గర్ల్స్ గురుకులం, పర్వతీపురం మన్యం జిల్లా | జాండిస్, పచ్చకామెర్లు. 190 మంది అస్వస్థులు. | 2 (అంజలి, కల్పన) | 190 | విజయనగరం, విశాఖ KG హాస్పిటల్‌లలో చికిత్స. యాంటీబయాటిక్స్, కొందరు ICUలో. | కలుషిత నీరు, చెడిపోయిన హారం. హైజీన్ లోపాలు. |
అక్టోబర్ 10-11, 2025 | అనపర్రు బీసీ బాయ్స్ హాస్టల్, గుంటూరు జిల్లా | కలుషిత ఆహారం. 56 మంది అస్వస్థులు, 47 హాస్పిటల్ చేరారు. | 0 | 56 (3 ICUలో) | గుంటూరు GGHలో చికిత్స, స్టూల్ కల్చర్ టెస్టులు, RRT మానిటరింగ్, ముగ్గురు ICUలో కొనసాగుతున్నారు. | చెడిపోయిన ఆహారం, కలుషిత నీరు; కాంట్రాక్టర్ నిర్లక్ష్యం. |
అక్టోబర్ 12-15, 2025 | విశాఖ KG హాస్పిటల్ (గురుకులాల నుంచి) | జాండిస్, పచ్చకామెర్లతో వందలాది మంది. | 0 (కానీ మరణాల ప్రమాదం) | 100+ | KG హాస్పిటల్‌లో చికిత్స, ల్యాబ్ టెస్టులు, YSRCP నేతలు సందర్శన. | హాస్టల్ ఆహారం/నీటి కలుషితత్వం; ప్రభుత్వ నిర్లక్ష్యం. |
ఈ సంఘటనల్లో మొత్తం 2 మరణాలు, 379 పైన అస్వస్థులుగా నమోదయ్యారు. చికిత్సలు సాధారణంగా స్థానిక/జిల్లా GGHల్లో జరిగాయి. వాంతులు, విరేచనాలకు హైడ్రేషన్, యాంటీబయాటిక్స్, ల్యాబ్ టెస్టులు (స్టూల్ కల్చర్, వాటర్ టెస్టింగ్). తీవ్ర కేసుల్లో ICU కొరత లేకపోవడం సానుకూలం. కానీ ఆలస్య చికిత్స వల్ల మరణాలు జరిగాయి.
మూడు దర్యాప్తులు ప్రారంభమయ్యాయి (గుంటూరు, కురుపాం, పుట్టపర్తి). ఒక్కటి కూడా పూర్తి కాలేదు. మధ్యవర్తి నివేదికలు మాత్రమే (స్టూల్ టెస్టులు, వాటర్ రిపోర్టులు) వచ్చాయి.
ప్రజా ఆందోళనలు
ఈ విషాదాలు విద్యార్థుల భవిష్యత్తును బెంబేలెత్తిస్తున్నాయి. ప్రభుత్వం డిజిటల్ మానిటరింగ్, శిక్షాత్మక చర్యలు, NHRC సూచనలు అమలు చేస్తే మాత్రమే మార్పు వస్తుంది. లేకపోతే ఈ పునరావృతం రాజకీయ ఆటలకు ఆధారం అవుతుంది. ప్రజలు, పార్టీలు ఐక్యంగా ఒత్తిడి చేస్తేనే న్యాయం లభిస్తుంది.