పోప్ లియోXIV-మానవ హక్కుల పరిరక్షణ పాత్ర పోషిస్తారా?

కృత్రిమ మేధస్సు అనే సాంకేతిక విప్లవం ప్రపంచాన్ని సమూలంగా మార్చే శక్తిగా ఉద్భవిస్తున్న తరుణంలో, కొత్తగా ఎన్నికైన పోప్ లియో XIV ఈ సాంకేతికతను “మరో పారిశ్రామిక విప్లవం”గా అభివర్ణించారు. మే 10న పోప్ తన పదవీ ప్రమాణాలు, దీర్ఘకాల దృష్టిని వెల్లడించే సమయంలో కృత్రిమ మేధస్సును మానవాళి ముందున్న అత్యంత కీలక సవాళ్లలో ఒకటిగా గుర్తించారు. ఈ సందర్భంలో ఆయన తనకు ముందున్న పోప్ ఫ్రాన్సిస్ పాటించిన ప్రాధాన్యతలను కొనసాగిస్తూనే, తన సొంత గుర్తింపును స్థాపించే దిశగా అడుగులు వేశారు.

ప్రస్తుత సాంకేతిక యుగంలో నైతికత, ఆత్మాభిమానం, గౌరవం, శ్రమ హక్కులను కాపాడటం ఒక సమకాలీన బాధ్యతగా మారింది.

లియో XIV తన తొలి అధికారిక సమావేశంలో కార్డినల్స్‌తో మాట్లాడుతూ, కాథలిక్ సమాజాన్ని మరింత సమ్మిళితంగా, విశ్వాసుల అవసరాలకు స్పందించేదిగా, “అతి తక్కువ వారికి, తిరస్కరించబడిన వారికి” శ్రద్ధ చూపేదిగా మార్చాలన్న ఫ్రాన్సిస్ దృష్టిని పునరుద్ఘాటించారు. 1960లలో జరిగిన రెండవ వాటికన్ సమావేశాల ద్వారా చర్చిని ఆధునీకరించిన స్ఫూర్తిని కొనసాగించాలని ఆయన పిలుపునిచ్చారు.

అయితే, కృత్రిమ మేధస్సును ఒక ప్రధాన సవాలుగా గుర్తించడం ఆధునిక సమాజానికి ఆయన దృష్టిని ఆకట్టుకుంది. కృత్రిమ మేధస్సు మానవ గౌరవాన్ని, న్యాయాన్ని, శ్రమ హక్కులను రక్షించడంలో కొత్త సవాళ్లను తెచ్చిపెడుతోందని ఆయన అన్నారు. ఈ సందర్భంలో, ఆయన తన పేరును లియో త్రయోదశ నుంచి స్వీకరించిన కారణాన్ని వివరించారు.

ఆగస్టినియన్ సంప్రదాయం లియో XIV దృష్టిని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆయన ఎంచుకున్న నినాదం “ఇన్ ఇల్లో యూనో యూనమ్” (క్రీస్తులో మనమంతా ఒక్కటే), ఆగస్టినియన్ చిహ్నం—పుస్తకం, గుండె—చర్చిలో ఐక్యత, సేవ, బైబిల్ బోధనల పట్ల ఆయన నిబద్ధతను సూచిస్తాయి. ఆయన ఛాతిపై ధరించే శిలువలో- సెయింట్ ఆగస్టిన్, ఆయన తల్లి సెయింట్ మోనికా- రెలిక్స్ ఉన్నాయి. ఇది ఆయన ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణానికి సంకేతం. సెయింట్ ఆగస్టిన్, క్రైస్తవ ఆలోచనలో ఒక దిగ్గజం. ఆగస్టినియన్ సమూహం దారిద్ర్యం, సేవ, ప్రచారంపై దృష్టి సారిస్తుంది. ఈ సంప్రదాయం లియో XIV కృత్రిమ మేధస్సు పట్ల దృష్టికి మూలంగా ఉంది.

భారత దృక్కోణంలో, కృత్రిమ మేధస్సు ఒక వరంగానూ, శాపంగానూ ఉంది. భారత్ సాంకేతిక ఆవిష్కరణలలో అగ్రగామిగా ఉంటూ, కృత్రిమ మేధస్సు ఆధారిత స్టార్టప్‌లు, సాఫ్ట్‌వేర్ అభివృద్ధిలో ప్రపంచ నాయకత్వాన్ని కలిగి ఉంది. బెంగళూరు, హైదరాబాద్, చెన్నై వంటి నగరాలు కృత్రిమ మేధస్సు ఆవిష్కరణలకు కేంద్రంగా మారాయి. ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య, వ్యవసాయం వంటి రంగాలలో కృత్రిమ మేధస్సు ఉపయోగం భారత సమాజానికి గణనీయమైన ప్రయోజనాలను తెచ్చిపెడుతోంది.

కృత్రిమ మేధస్సు వ్యాప్తి- ఉద్యోగ నష్టాలు, గోప్యతా సమస్యలు, నైతిక సవాళ్లను తెచ్చిపెడుతోంది. భారత్‌లో లక్షలాది మంది యువత ఉద్యోగాల కోసం ఆధారపడే సమాచార సాంకేతికత, వ్యాపార ప్రక్రియల బాహ్యీకరణ రంగాలు కృత్రిమ మేధస్సు ఆటోమేషన్ వల్ల ప్రమాదంలో ఉన్నాయి. ఒక అంచనా ప్రకారం, 2030 నాటికి భారత్‌లో సమాచార సాంకేతికత రంగంలో 20-30 శాతం ఉద్యోగాలు ఆటోమేషన్ వల్ల ప్రభావితమవుతాయి. ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి, భారత ప్రభుత్వం నైపుణ్య అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను విస్తరించాలి. “స్కిల్ ఇండియా” కార్యక్రమం కృత్రిమ మేధస్సు, డేటా విశ్లేషణ, సైబర్ భద్రత వంటి రంగాలలో శిక్షణను అందించడం ద్వారా యువతను సన్నద్ధం చేయగలదు. ఉదాహరణకు, తెలంగాణ ప్రభుత్వం హైదరాబాద్‌లో కృత్రిమ మేధస్సు కోసం శిక్షణ కేంద్రాలను స్థాపించింది. ఇవి వేలాది మంది యువతకు నైపుణ్య శిక్షణ అందిస్తున్నాయి.

భారత్‌లో కృత్రిమ మేధస్సు పెరుగుదల సామాజిక, ఆర్థిక సమస్యలను తీవ్రతరం చేసే అవకాశం ఉంది. 2018లో నీతి ఆయోగ్ ప్రకటించిన “జాతీయ కృత్రిమ మేధస్సు వ్యూహం” ఆరోగ్యం, విద్య, వ్యవసాయం, స్మార్ట్ నగరాలు, రవాణా వంటి రంగాలలో కృత్రిమ మేధస్సు ఉపయోగాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. అయితే, ఈ వ్యూహం డేటా గోప్యత, అల్గారిథమ్ పక్షపాతం, ఉద్యోగ నష్టాల వంటి సవాళ్లను పూర్తిగా పరిష్కరించలేదు. కృత్రిమ మేధస్సు ఆధారిత నిర్ణయాధికార వ్యవస్థలు సామాజిక అసమానతలను పెంచే ప్రమాదం ఉంది, ముఖ్యంగా లింగ, కుల, ప్రాంతీయ వివక్షలను పునరుత్పత్తి చేయవచ్చు. ఉదాహరణకు, కొన్ని కృత్రిమ మేధస్సు వ్యవస్థలు చారిత్రక డేటా ఆధారంగా నిర్ణయాలు తీసుకుంటాయి. ఇవి గతంలో ఉన్న వివక్షలను అనుకరించవచ్చు. ఈ సమస్యలను ఎదుర్కోవడానికి భారత్‌కు సమగ్ర నైతిక చట్రం, డేటా రక్షణ చట్టాలు అవసరం. 2021లో ప్రవేశపెట్టిన వ్యక్తిగత డేటా రక్షణ బిల్లు ఇంకా చట్టంగా రూపొందలేదు. ఇది కృత్రిమ మేధస్సు నియంత్రణలో ఒక పెద్ద అంతరాన్ని సూచిస్తుంది.

పోప్ ఫ్రాన్సిస్ కృత్రిమ మేధస్సు ప్రమాదాల గురించి గట్టిగా మాట్లాడారు. నియంత్రణ కోసం అంతర్జాతీయ ఒప్పందం అవసరమన్నారు. ఫ్రాన్సిస్, రాబర్ట్ ప్రెవోస్ట్‌ను తన వారసుడిగా భావించినట్లు కనిపిస్తుంది. 2014లో పెరూలోని చిక్లాయో డయోసెస్‌కు బిషప్‌గా నియమించిన ఫ్రాన్సిస్, 2023లో ఆయనను వాటికన్‌లో బిషప్ నామినేషన్‌లను పర్యవేక్షించే కీలక బాధ్యతలోకి తీసుకొచ్చారు. లియో XIV, ఫ్రాన్సిస్ 2013 మిషన్ స్టేట్‌మెంట్ “సువార్త ఆనందం”ను తన దిశానిర్దేశకంగా స్వీకరించారు. చర్చి మిషనరీ స్వభావం, నాయకత్వంలో సమిష్టి విధానం, విశ్వాసుల గొంతుకకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం వంటి సూత్రాలను ఆయన పునరుద్ఘాటించారు. ఈ సూత్రాలు కృత్రిమ మేధస్సు సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో కూడా మార్గనిర్దేశం చేయగలవు.

కాథలిక్ చర్చి చరిత్రలో సాంకేతిక విప్లవాలను ఎదుర్కొన్న అనుభవం ఉంది. 17వ శతాబ్దంలో గెలీలియో శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణలు,18వ శతాబ్దంలో పారిశ్రామిక విప్లవం వంటి సంఘటనల సమయంలో చర్చి నైతిక చర్చలను ప్రోత్సహించింది. లియో త్రయోదశ “రెరమ్ నోవారం” కార్మికుల హక్కులను రక్షించడంలో, పెట్టుబడిదారీ విధానం అరాచకాలను విమర్శించడంలో చర్చి పాత్రను స్థాపించింది.

ఇప్పుడు, లియో XIV కృత్రిమ మేధస్సు సవాళ్లను ఎదర్కోవడంలో చర్చి సామాజిక బోధనలను ఉపయోగించాలని పిలుపునిచ్చారు. ఈ బోధనలు మానవ గౌరవం, న్యాయం, సమానత్వం వంటి విలువలను కాపాడటంపై దృష్టి సారిస్తాయి.

అంతర్జాతీయ సహకారం కృత్రిమ మేధస్సు నియంత్రణలో కీలకం. ఐక్యరాజ్య సమితి, జి-20 వంటి వేదికల ద్వారా భారత్ ఈ ఒప్పందం రూపకల్పనలో చురుకైన పాత్ర పోషించాలి.

పోప్ లియో XIV యొక్క పిలుపు, కృత్రిమ మేధస్సు సానుకూల, ప్రతికూల ప్రభావాలను సమతుల్యం చేయడానికి భారత్‌కు ఒక దిశానిర్దేశకంగా ఉండాలి. కాథలిక్ చర్చి సామాజిక బోధనలు, నీతి ఆధారిత సాంకేతిక అభివృద్ధికి మార్గం చూపుతాయి. భారత్, తన యువ శక్తిని, సాంకేతిక నైపుణ్యాన్ని ఉపయోగించి, కృత్రిమ మేధస్సు యుగంలో నైతిక, సమ్మిళిత అభివృద్ధిని సాధించగలదు. ఈ సాంకేతిక విప్లవం మానవాళి శ్రేయస్సు కోసం ఉపయోగపడాలి. విధ్వంసానికి కాదు. లియో XIV దృష్టి, భారత్‌ సహా ప్రపంచ దేశాలకు, సాంకేతికతను నైతికతతో జోడించే మార్గాన్ని చూపిస్తుంది.

ఫోన్: 9640712057, ఇమెయిల్: sdonthireddy@gmail.com